آشنایی با بیماری آرتریت روماتوئید

آرتریت روماتوئید یک اختلال التهابی مزمن است که بیشتر مفاصل را تحت تاثیر قرار می دهد. در برخی افراد، این بیماری می تواند به طیف گسترده ای از سیستم های بدن از جمله پوست، چشم ها، ریه ها، قلب و عروق خونی آسیب برساند.

آرتریت روماتوئید یک اختلال خود ایمنی است و زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافت های بدن حمله می کند.

بر خلاف آسیب ساییدگی ناشی از استئوآرتریت، آرتریت روماتوئید پوشش مفاصل را تحت تاثیر قرار می دهد و باعث تورم دردناکی می شود که در نهایت می تواند منجر به فرسایش استخوان و تغییر شکل مفصل شود.

التهاب مرتبط با آرتریت روماتوئید همان چیزی است که می تواند به سایر قسمت های بدن نیز آسیب برساند. در حالی که انواع جدید داروها مسیر درمان را به طور چشمگیری بهبود بخشیده اند، آرتریت روماتوئید شدید همچنان می تواند باعث ناتوانی های جسمی شود.

 

علائم آرتریت روماتوئید

علائم و نشانه های زیر در مبتلایان به آرتریت روماتوئید دیده می شود:

● مفاصل حساس به لمس، گرم و متورم

● سفتی مفاصل که معمولاً صبح ها و بعد از مدتی بی تحرکی بدتر می شود

● خستگی، تب و از دست دادن اشتها

آرتریت روماتوئید اولیه ابتدا مفاصل کوچکتر را تحت تأثیر قرار می دهد؛ به ویژه مفاصل کوچک انگشتان کف دست و پا. با پیشرفت بیماری، علائم اغلب به مچ دست، زانو، مچ پا، آرنج، باسن و شانه ها گسترش می یابد. در بیشتر موارد، علائم در مفاصل یکسان در هر دو طرف بدن بروز می کند.

حدود 40 درصد از افرادی که آرتریت روماتوئید دارند علائم و نشانه هایی را تجربه می کنند که مفاصل را درگیر نمی کنند. مناطقی که ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند عبارتند از:

● پوست

● چشم

● ریه ها

● قلب

● کلیه ها

● غدد بزاقی

● بافت عصبی

● مغز استخوان

● رگ های خونی

علائم و نشانه های آرتریت روماتوئید ممکن است از نظر شدت متفاوت باشد و حتی ممکن است بیایند و بروند. دوره های افزایش فعالیت بیماری –عود بیماری- متناوب با دوره های بهبودی نسبی -زمانی که تورم و درد کم یا ناپدید می شود- است. با گذشت زمان، آرتریت روماتوئید می تواند باعث تغییر شکل مفاصل و جابجایی آنها از جای خود شود.

اگر ناراحتی و تورم مداوم در مفاصل خود دارید، به پزشک مراجعه کنید. هرچه بیمار درمان را زودتر شروع کند احتمال تاثیر بیشتر خواهد بود.

 

علت آرتریت روماتوئید

آرتریت روماتوئید یک بیماری خود ایمنی است. به طور معمول، سیستم ایمنی بدن به محافظت از بدن در برابر عفونت و بیماری کمک می کند. در آرتریت روماتوئید، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافت های سالم در مفاصل حمله می کند. همچنین می تواند باعث مشکلاتی در بافت قلب، ریه ها، اعصاب، چشم ها و پوست شود.

علت روماتیسم ناشناخته است. اگرچه عوامل عفونی مانند ویروس، باکتری و قارچ تا مدت ها بعنوان عامل بیماری مورد شک بودند، اما هیچکدام بعنوان علت بیماری به اثبات نرسیدند. در سرتاسر جهان محققان زیادی بر روی شناخت علت این بیماری فعالیت پژوهشی می کنند. برخی دانشمندان معتقدند عوامل ژنتیکی در ابتلا به این بیماری بی تاثیر نیست. بنظر می رسد برخی عفونت ها یا فاکتورهای محیطی ممکن است سیستم ایمنی را تحریک کرده و بدن را مجبور کند به بافت های خودش در افراد مستعد حمله کند، که نتیجه آن التهاب در اندامهای مختلف بدن از جمله مفاصل است. همچنین بنظر می رسد فاکتورهای محیطی در ایجاد روماتیسم نقشی داشته باشند.

 

چه کسانی در معرض ابتلا به آرتریت روماتوئید هستند؟

عواملی که ممکن است خطر ابتلا به آرتریت روماتوئید را افزایش دهند عبارتند از:

● جنسیت: زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به آرتریت روماتوئید هستند.

● سن: آرتریت روماتوئید ممکن است در هر سنی رخ دهد، اما معمولا در میانسالی شروع می شود.

● سابقه خانوادگی: اگر یکی از اعضای خانواده مبتلا به آرتریت روماتوئید باشد، شانس ابتلا به این بیماری در سایر اعضای خانواده افزایش می یابد.

● سیگار کشیدن: سیگار کشیدن خطر ابتلا به آرتریت روماتوئید را افزایش می دهد، به خصوص اگر استعداد ژنتیکی برای ابتلا به این بیماری در فرد وجود داشته باشد. به نظر می رسد سیگار کشیدن نیز با شدت بیشتر بیماری همراه باشد.

● اضافه وزن: به نظر می رسد افرادی که اضافه وزن دارند تا حدودی بیشتر در معرض خطر ابتلا به آرتریت روماتوئید هستند.

 

آیا آرتریت روماتوئید خطرناک است؟

آرتریت روماتوئید خطر ابتلا به بیماری های زیر را افزایش می دهد:

● پوکی استخوان: خود آرتریت روماتوئید، همراه با برخی از داروهایی که برای درمان آرتریت روماتوئید استفاده می شود، می تواند خطر پوکی استخوان را افزایش دهد.

● ندول های روماتوئید: این برجستگی های سفت بافتی معمولاً در اطراف نقاط فشار مانند آرنج ایجاد می شوند. با این حال، این گره ها می توانند در هر جایی از بدن از جمله قلب و ریه ها ایجاد شوند.

● خشکی چشم و دهان: افرادی که به آرتریت روماتوئید مبتلا هستند، بسیار بیشتر در معرض ابتلا به سندرم شوگرن هستند؛ اختلالی که رطوبت چشم و دهان را کاهش می دهد.

● عفونت ها: خود آرتریت روماتوئید و بسیاری از داروهایی که برای درمان آن استفاده می‌شوند، می‌توانند سیستم ایمنی بدن را مختل کنند و منجر به افزایش عفونت شوند. برای پیشگیری از بیماری هایی مانند آنفولانزا، ذات الریه، زونا و کووید-19 با واکسیناسیون از خود محافظت کنید.

● ترکیب غیر طبیعی بدن: نسبت چربی به توده بدون چربی در افرادی که به آرتریت روماتوئید مبتلا هستند، حتی در افرادی که شاخص توده بدنی (BMI) طبیعی دارند، بیشتر است.

● سندرم تونل کارپال: آرتریت روماتوئید در مچ دست می تواند باعث التهاب عصب دست و انگشتان شود و آن را تحت فشار قرار دهد.

● مشکلات قلبی: آرتریت روماتوئید می تواند خطر سفت شدن و انسداد شریان ها و همچنین التهاب کیسه ای که قلب را در بر گرفته است افزایش دهد.

● بیماری ریه: افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید در معرض خطر افزایش التهاب و اسکار بافت های ریه هستند که می تواند منجر به تنگی نفس پیشرونده شود.

● لنفوم: آرتریت روماتوئید خطر ابتلا به لنفوم را افزایش می دهد؛ گروهی از سرطان های خون که در سیستم لنفاوی ایجاد می شوند.

 

عاقبت بیماری آرتریت روماتوئید

متاسفانه هیچ درمان قطعی برای آرتریت روماتوئید وجود ندارد. تا امروز، هدف درمان، کاهش التهاب و درد مفاصل، به حداکثر رساندن عملکرد مفاصل و پیشگیری از آسیب و تغییر شکل مفاصل بوده است. درمان به موقع نشان داده شده است که در پیشرفت نتایج، بسیار مهم است. درمان مناسب بیماری ترکیبی از دارو، استراحت، ورزش های تقویتی، محافظت از مفاصل و آموزش بیمار و خانواده اش است. درمان با توجه به بسیاری از فاکتورها مثل فعالیت بیماری، نوع مفصل درگیر، سلامت عمومی، سن و شغل بیمار انجام می شود. درمان وقتی موفق تر است که همکاری نزدیکی بین بیمار، پزشک و خانواده اش وجود داشته باشد./