ادم ریه (Pulmonary edema)

ادم ریه بیماری است که علت آن تجمع مایع اضافی در ریه هاست. این مایع در کیسه های هوایی متعدد موجود در ریه ها جمع شده و تنفس را برای بیمار سخت می کند.

دلایل:

در اغلب موارد، مشکلات قلبی باعث ادم ریه می گردد. اما تجمع مایع در ریه دلایل دیگری نیز دارد. از جمله پنومونیا، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص و داروها، ضربه به دیواره قفسه سینه و ورزش یا زندگی در ارتفاعات بالا.
ادم ریه که ناگهانی بروز می کند (ادم حاد ریه) یک موقعیت اورژانسی پزشکی است و نیاز به درمان فوری دارد. اگرچه ادم ریه می تواند کشنده باشد اما دریافت درمان به موقع همراه با درمان بیماری زمینه ای که باعث ادم شده است امیدها را برای برگشت بیمار افزایش می دهد. درمان ادم ریه بسته به علت آن متفاوت است اما معمولا شامل اکسیژن و دارو درمانی است.

مراقبت:

رساندن اکسیژن به بیمار اولین درمان ادم ریه است. این کار علائم را کمی تسکین می دهد. پزشک میزان اکسیژن بیمار را به دقت زیر نظر می گیرد. گاهی لازم است به تنفس بیمار به کمک دستگاهی چون ونتیلاتور کمک شود.
بسته به بیماری و علت ادم ریه ممکن است یک یا تعداد بیشتری از این داروها برای بیمار تجویز شود:
  • کاهنده های پره لود: این داروها برای کاستن از اضافه حجم خون در گردش و تجمع مایعات در ریه ها استفاده می شود. نیتروگلیسیرین و دیورتیک هایی مثل فوروزماید از جمله داروهایی است که به این منظور تجویز می شود. دیورتیک ها حجم ادرار و نیاز بیمار به ادرار کردن را افزایش می دهند و گاه در بیمارستان برای این منظور به بیمار سوند وصل می شود. داروی نیفدیپین نیز گاهی تجویز می شود.
  • مورفین: این داروی نارکوتیک برای کاهش تنگی نفس و اضطراب بیمار تجویز می شود. اما برخی پزشکان معتقدند عوارض مصرف مورفین در مقابل فواید آن ممکن است بیشتر باشد و بهتر است از داروهای موثر دیگر استفاده شود.
  • کاهنده های افترلود: این داروها عروق خونی را گشاد کرده و و فشار وارد بر بطن چپ قلب را از بین می برند. نیتروپروساید از جمله این داروهاست.
  • داروهای فشار خون: اگر فشار خونتان بالا باشد و به ادم ریه دچار شوید داروهایی برای کنترل آن تجویز می شود. برعکس اگر فشار خون شما بسیار پایین باشد داروهایی برای بالا آوردن آن تجویز می شود.
  • اگر ادم ریه ناشی از یک بیماری دیگر مثل اختلال سیستم عصبی باشد پزشک به درمان بیماری زمینه ای خواهد پرداخت.
 

ادم ریه در ارتفاع بالا

اگر در ارتفاع بالا مسافرت می کنید یا از کوه صعود می کنید و علائم ادم ریه در ارتفاع بالا را احساس کردید هرچه سریع تر 2000 تا 3000 پا (حدود 600 تا 900 متر) از ارتفاع خود کم کنید، این کار باید علائم شما را تخفیف دهد. همچنین باید فعالیت فیزیکی خود را کم کرده و خود را گرم کنید چون این دو عامل بدتر شدن وضع شما هستند.
اکسیژن رسانی معمولا اولین قدم درمانی است و اغلب علائم را تسکین می دهد. اگر اکسیژن مکمل در دسترس نیست باید اتاق اکسیژن پرفشار قابل حمل استفاده کنید. این اتاق قابل حمل تا رسیدن به پایین، شرایط ارتفاعات پایین تر را شبیه سازی می کند.
همچنین برای این عارضه دارو های نسخه ای و غیر نسخه ای نیز موجود است که در صورت لزوم توسط پزشک تجویز خواهد شد.

 

علائم:

با توجه به علت، ادم ریه ممکن است به سرعت یا به تدریج بروز کند.

علائم ادم ریه حاد و ناگهانی

  • تنگی نفس شدید یا اشکال در تنفس که با دراز کشیدن بدتر می شود
  • احساس خفگی یا غرق شدن
  • خس خس سینه یا نفس زدن
  • اضطراب، بی قراری یا حس دلهره
  • سرفه هایی که تولید کف و خلط کرده و ممکن است همراه با خون باشد
  • درد قفسه سینه درصورتیکه علت ادم بیماریهای قلبی باشد (ضربان قلب سریع و نامنظم)
     

علائم ادم ریه مزمن

  • تنگی نفس بیش از حد طبیعی وقتی که فعالیت فیزیکی دارید
  • اشکال در تنفس هنگام فعالیت بدنی
  • اشکال در تنفس وقتی دراز می کشید
  • خس خس سینه
  • بیدار شدن در نیمه های شب با احساس تنگی نفس و بهتر شدن بیمار با نشستن
  • افزایش وزن سریع وقتی که ادم ریه در اثر نارسایی احتقانی قلب ایجاد شده باشد. علت افزایش وزن، تجمع مایع در بدن بخصوص پاهاست.
  • تورم در اندام تحتانی
  • خستگی
     

عللائم ادم ریه بعلت زندگی در ارتفاع

  • تنگی تنفس پس از فعالیت که در حالت استراحت بدتر می گردد
  • سرفه
  • سختی در پیاده روی در سربالایی که به سختی در پیاده روی در سطوح صاف پیشرفت می کند
  • تب
  • سرفه هایی که تولید خلط و کف کرده و ممکن است با خون همراه باشد
  • ضربان نامنظم و سریع قلب
  • ناراحتی قفسه سینه
  • سر درد که ممکن است اولین علامتی باشد که بروز می کند