شماره تماس: 02636111000 
کرج، بلوار ملاصدرا، بلوار استقلال
اگزما (Dermatitis)
اگزما عبارت است از یک بیماری پوستی آلرژیک مزمن. این بیماری خصوصاً در پوست دست، سر، صورت، پشت گردن، یا آرنج و زانو رخ می‌دهد، بیماری ممکن است بین یک ماهگی تا یک سالگی آغاز شود. این بیماری معمولاً تا سه سالگی مقدار تخفیف می‌یابد، اما ممکن است در هر سنی مجدداً شعله‌ور شود. انواع آن عبارتند از: اگزمای آتوپیک، که در افرادی که مستعد آلرژی هستند رخ می‌دهد و خصوصاً در شیرخواران شایع است؛ اگزمای سکه مانند، که در بزرگسالان رخ می‌دهد و علت آن ناشناخته است؛ اگزمای دست، که معمولاً در اثر تحریک با یک ماده تحریک‌کننده ایجاد می‌شود.
تشخیص:
اگزما یا درماتیت انواع مختلفی دارد که درمان هریک به تشخیص نوع آن وابسته است:
درماتیت اتوپیک Atopic dermatitis
درماتیت اتوپیک شایع ترین نوع اگزما است که اغلب در افرادی که دارای سابقه خانوادگی اگزما، آسم و یا تب یونجه باشند، افرادی که آسم یا تب یونجه دارند و همچنین نقصان های پوستی که باعث خارج شدن رطوبت پوست و وارد شدن میکروب ها می شود بیشتر دیده می شود.
درماتیت اتوپیک اغلب در دوران نوزادی یا کودکی شروع می شود. اما می تواند در هر سنی دیده شود.
اکثرا بر روی پوست صورت، دست ها، پاها، پشت زانوها و داخل آرنج ها دیده می شود.
با گذشت زمان و خارش، پوست آن منطقه ضخیم و قرمز می گردد. خاراندن همچنین زخم هایی ایجاد می کند که ممکن است عفونی شوند. صابون، لباس خشن و مواد شیمیایی خانگی از محرک هایی هستند که علائم را تشدید می کنند.
غذاها، گرد و غبار و دیگر آلرژن ها نیز علائم را تشدید می کنند.
درماتیت اتوپیک اغلب در دوران نوزادی یا کودکی شروع می شود. اما می تواند در هر سنی دیده شود.
اکثرا بر روی پوست صورت، دست ها، پاها، پشت زانوها و داخل آرنج ها دیده می شود.
با گذشت زمان و خارش، پوست آن منطقه ضخیم و قرمز می گردد. خاراندن همچنین زخم هایی ایجاد می کند که ممکن است عفونی شوند. صابون، لباس خشن و مواد شیمیایی خانگی از محرک هایی هستند که علائم را تشدید می کنند.
غذاها، گرد و غبار و دیگر آلرژن ها نیز علائم را تشدید می کنند.
درماتیت تماسی Contact dermatitis
دو نوع درماتیت تماسی وجود دادرد:
- درماتیت تماسی تحریکی
- درماتیت تماسی آلرژیک
این نوع اگزما معمولا پس از آسیب پوست توسط یک ماده محرکه مثل مواد شیمیایی و شوینده های دست رایج، ایجاد می شود.
درماتیت تماسی تحریکی می تواند پس یک بار تماس با محرک قوی یا تماس مکرر با مواد محرکه بروز پیدا کند.
درماتیت تماسی همچنین پس از تماس پوست با موادی چون نیکل، مواد آرایشی و پیچک سمی آمریکایی ظاهر می شود. درماتیت تماسی بخصوص در دست ها توسعه پیدا می کند. امکان بروز درماتیت تماسی حتی بدون داشتن درماتیت آتوپیک نیز وجود دارد.
درماتیت تماسی تحریکی می تواند پس یک بار تماس با محرک قوی یا تماس مکرر با مواد محرکه بروز پیدا کند.
درماتیت تماسی همچنین پس از تماس پوست با موادی چون نیکل، مواد آرایشی و پیچک سمی آمریکایی ظاهر می شود. درماتیت تماسی بخصوص در دست ها توسعه پیدا می کند. امکان بروز درماتیت تماسی حتی بدون داشتن درماتیت آتوپیک نیز وجود دارد.
درماتیت تاولی Dyshidrotic Dermatitis
درماتیت تاولی در دست ها و پاها بروز پیدا می کند و علت نامعلومی دارد.
اولین علامت این درماتیت خارش شدید است. سپس تاول ها ظاهر می شوند و چند هفته بعد بصورت تکه های فلس دار در می آیند. گاه ترک های عمیق بر روی دست و انگشت ها ظاهر می شود.
این نوع اگزما ممکن است مزمن و دردناک باشد.
اولین علامت این درماتیت خارش شدید است. سپس تاول ها ظاهر می شوند و چند هفته بعد بصورت تکه های فلس دار در می آیند. گاه ترک های عمیق بر روی دست و انگشت ها ظاهر می شود.
این نوع اگزما ممکن است مزمن و دردناک باشد.
درماتیت نومولار Nummular dermatitis
درماتیت نومولار بیشتر در مردها دیده می شود. مردها معمولا تا اواسط دهه 50 عمرشان علائم این درماتیت را نشان نمی دهند درحالیکه زنان در دوران نوجوانی یا بلوغ زودرس این نوع درماتیت را نشان می دهند.
درماتیت نومولار باعث بروز نشان های قرمز سکه ای شکل روی پوست ساق پا، پشت دست، ساعد، پایین کمر و باسن می گردد.
علت درماتیت نومولار مشخص نیست اما عواملی باعث افزایش احتمال ابتلا می گردد؛ از جمله
درماتیت نومولار باعث بروز نشان های قرمز سکه ای شکل روی پوست ساق پا، پشت دست، ساعد، پایین کمر و باسن می گردد.
علت درماتیت نومولار مشخص نیست اما عواملی باعث افزایش احتمال ابتلا می گردد؛ از جمله
- هوای سرد و خشک
- در معرض مواد شیمیایی چون فرمالدئید قرار گرفتن
- در معرض فلزاتی چون نیکل قرار گرفتن
درماتیت عصبی Neurodermatitis
درماتیت عصبی در نقاطی از بدن ایجاد می شود که فرد بشدت عادت به خاراندن آن دارد. از جمله کمر، دو طرف یا پشت گردن، نواحی تناسلی، پوست سر، مچ دست، مچ پا، داخل و بیرون گوش
فرد در طول روز بدون اینکه متوجه باشد این نقاط را می خاراند و حتی گاهی این کار حین خواب نیز تکرار می شود.
درماتیت عصبی معمولا باعث بروز عوارض پوستی می شود که از لحاظ اندازه بزرگ تر نمی شوند اما پوست تحریک شده ضخیم شده و چروک های عمقی پیدا می کند. ممکن است در نقاط تحریک شده، عفونت نیز دیده شود.
فرد در طول روز بدون اینکه متوجه باشد این نقاط را می خاراند و حتی گاهی این کار حین خواب نیز تکرار می شود.
درماتیت عصبی معمولا باعث بروز عوارض پوستی می شود که از لحاظ اندازه بزرگ تر نمی شوند اما پوست تحریک شده ضخیم شده و چروک های عمقی پیدا می کند. ممکن است در نقاط تحریک شده، عفونت نیز دیده شود.
درماتیت سبوره Seborrheic Dermatitis
این نوع اگزما بیشتر به اسم شوره سر شناخته می شود. در نوزادان بیشتر در پوست سر بروز می کند. در بزرگسالان، علاوه بر پوست سر در نواحی زیر نیز دیده می شود:
- ابروها
- کناره های بینی
- نواحی پشت گوش
- کشاله ران
- مرکز قفسه سینه
درماتیت سبوره باعث ریزش پوست بصورت تکه های کوچک و پوسته پوسته می گردد. علت آن ممکن است بدلیل رشد بیش از اندازه نوعی مخمر باشد که معمولا در این مناطق زندگی می کند، بعلاوه رشد بیش از اندازه و ریزش سریع سلول های پوست سر. درمان آن در افرادی که سیستم ایمنی شان بخوبی کار نمی کند سخت است، مثل مبتلایان به ایدز.
درماتیت استازی Stasis Dermatitis
این نوع درماتیت در کسانی که عروق پایین پاهایشان نمی تواند بخوبی خون را به قلب برگرداند دیده می شود. درماتیت استاز به سرعت ظاهر می شود و باعث خشک، ملتهب و پوسته پوسته شدن پوست می گردد. با گذشت زمان این نوع اگزما باعث ایجاد لکه های قهوه ای می شود. گردش خون در پاهای کسانی که به‌دلیل شغل‌شان باید به طور دائم بایستند، کم است، به همین دلیل خون در محل باقی مانده و پوست این ناحیه (کمی از مچ پا بالاتر) تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
دلایل:
اگزما غالباً علت مشخصی ندارد.
واکنش آلرژیک به چیزهای بسیار متنوع از جمله:
واکنش آلرژیک به چیزهای بسیار متنوع از جمله:
- غذاهایی مثل تخم‌مرغ، گندم، شیر، یا غذاهای دریایی
- پارچه پشمی
- لوسیون‌ها و پمادهای پوستی
- صابون‌ها و پاک‌کننده‌ها
- گیاهان، مواد مورد استفاده در دباغی، رنگ‌ها، داروهای موضعی
عوامل تشدید کننده بیماری
مراقبت:
- درمان مشتمل است بر رفع علایم و شناسایی و حذف علت
- پوشیدن لباس نخی گشاد برای کمک به جذب عرق
- حتی‌المقدور به حداقل رساندن استرس
- کوتاه کردن مرتب ناخن‌ها و به دست کردن دستکش نرم به هنگام خواب برای جلوگیری از خاراندن. توجه داشته باشید که خاراندن اگزما را بدتر می‌کند.
- کمتر حمام بگیرید تا از خشکی زیاد پوست اجتناب شود. صابون و آب ممکن است باعث شعله‌ور شدن بیماری شوند. به هنگام حمام گرفتن، از صابون‌های غیر چرب مخصوص و آب ولرم استفاده کنید. نواحی ملتهب را صابون نزنید.
- پس از حمام بلافاصله از کرم نرم و مرطوب‌کننده استفاده کنید.
- از قرار گرفتن در معرض تغییرات دمایی شدید (سرما یا گرمای زیاد) خودداری کنید.
- از هر چیزی که قبلاً بیماری را بدتر کرده است اجتناب کنید.
- از دستگاه مرطوب خنک‌کننده هوا برای افزایش رطوبت هوای خشک داخل منزل استفاه کنید.
داروها
- پمادهای حاوی قطران یا داروهای کورتیزونی برای کاهش التهاب. اگر پماد شبانه استفاده شود و پس از مالیدن آن، روی ناحیه با پلاستیک بسته شود، شاید اثر بهتری حاصل شود.
- آنتی هیستامین ها برای کم کردن خارش
- آنتی بیوتیک در صورت وجود عفونت
- ندرتاً خواب‌آورها یا آرام‌بخش‌ها
علائم:
- خارش (گاهی شدید) در ناحیه اگزما
- بروز تاول‌های کوچک در محل اگزما همراه با تراوش مایع
- ضخیم شدگی و پوسته‌ریزی در اثر التهاب مزمن
