پلورزی (pluerisy)

پلورزی عارضه ای است که در آن پلورا (غشایی شامل لایه ای از بافت که داخل حفره سینه را می پوشاند و شش ها را در بر می گیرد: پرده جنب) ملتهب می شود. پلورزی که با نام پلوریت نیز خوانده می شود با درد های شدید قفسه سینه همراه است که با نفس کشیدن بدتر می شود.
بیماری های زمینه ای متنوعی منجر به پلورزی می شوند. درمان این عارضه بر تجویز مسکن و درمان عارضه های زمینه ای متمرکز می شود.

تشخیص:

پزشک فرآیند تشخیص را با پرسیدن سوالاتی از سابقه پزشکی و انجام معاینات فیزیکی مثل معاینه قفسه سینه با استتوسکوپ (گوشی پزشکی) شروع می کند.
برای تشخیص پلورزی از تست های زیر بهره گرفته می شود:
  • آزمایش خون برای تشخیص احتمالی عفونت
  • عکس اشعه ایکس از قفسه سینه
  • سی تی اسکن
  • سونوگرافی
  • الکتروکاردیوگرام
 

اعمال تشخیصی

در برخی موارد پزشک مایع و بافت داخل فضای پلورال را خارج می کند تا مورد آزمایش قرار دهد. این کار به دو روش انجام می شود:
  • توراسنتز (کشیدن مایع از ریه)
  • توراکوسکوپی یا پلوروسکوپی (توراکوسکوپی ابزاری بنام اندوسکوپ یا درون نما برای مشاهده و بررسی ریه ها، میان پرده و پرده جنب یا غشاء های ریوی ونیز دستیابی به بافت ریه ها بمنظور اهداف آزمایشگاهی)

دلایل:

دو لایه بافتی بزرگ و نازک که پلورا (پرده جنب) نام دارند، ریه ها را از دیواره سینه جدا می کنند. یکی از لایه ها ریه ها را از بیرون در بر می گیرد و دیگری دیواره داخلی قفسه سینه را می پوشاند. بین این دو لایه فضای کوچکی است (فضای پلورال) که معمولا با مقدار بسیار کمی مایع پر شده است. این دو لایه مثل دو تکه ساتن نرم روی هم سر می خورند و به هنگام تنفس به ریه ها اجازه می دهند بدون هیچ مقاومتی از سوی پوشش دیواره قفسه سینه، منبسط و منقبض شوند.
وقتی پلورا ملتهب شود پلورزی رخ می دهد. در نتیجه دو لایه غشایی پلورال مثل دو سمباده روی هم ساییده می شوند و به هنگام دم و بازدم باعث درد می گردند. وقتی نفس خود را نگه می دارید درد پلورتیک کم شده یا کاملا متوقف می شود.
دلایل پلورزی شامل موارد زیر است:

مراقبت:

درمان های به کار گرفته در پلورزی و پلورال افیوژن در درجه اول روی بیماری های زمینه ای متمرکز می شوند. به عنوان مثال اگر پنومونی (ذات الریه) باکتریایی عامل بیماری باشد مصرف آنتی بیوتیک عفونت را تحت کنترل در می آورد. اگر علت پلورزی ویروسی باشد، بیماری خود به خود برطرف می شود.
نتیجه درمان پلورزی به شدت بیماری زمینه ای بستگی دارد. اگر این عارضه زمینه ای زود تحت تشخیص و درمان قرار بگیرد، معمولا بهبودی کامل حاصل می شود.
 

خود مراقبتی

این مراحل علائم پلورزی را کاهش می دهند:
  • مصرف دارو: دارو هایی مانند ایبوپروفن برای کاهش درد و التهاب موثرند.
  • استراحت زیاد: بهترین وضعیتی که کمترین ناراحتی را برای شما به وجود می آورد پیدا کنید و در همان حالت بمانید. حتی اگر رو به بهبودی بودید زیاد فعالیت نکنید.

علائم:

علائم و نشانه های پلورزی به قرار زیر است:
  • درد قفسه سینه که با نفس کشیدن، سرفه یا عطسه بدتر می شود
  • تنگی نفس، زیرا فرد سعی می کند نفس هایی که داخل یا خارج می کند کوتاه باشد
  • سرفه، تنها در برخی موارد
  • تب، تنها در برخی موارد
  • درد ناشی از پلورزی ممکن است به شانه ها و کمر نیز منتشر شود.
در برخی مواردِ پلورزی مایع در فضای کوچک بین دو لایه بافتی (فضای پلورال) تجمع پیدا می کند. به این حالت پلورال افیوژن می گویند. وقتی میزان مایع بین دو لایه نسبتا خوب باشد درد پلورتیک کاهش یافته یا از بین می رود، زیرا دو لایه پلورا با هم در تماس نیستند. اما اگر میزان مایع در فضای پلورال زیاد شود، فشار زیاد شده و ریه آنچنان تحت فشار قرار می گیرد که ممکن است به طور نسبی یا کامل دچار روی هم افتادگی یا کلاپس شود. این مسئله تنفس را سخت کرده و ممکن است موجب سرفه شود. ممکن است مایع اضافی عفونی شود و ایجاد امپیما نماید. امپیما معمولا با تب همراه است.
 

چه وقت به پزشک مراجعه کنیم

اگر در طول تنفس دچار درد شدید و غیر قایل توضیح قفسه سینه شدید با پزشک تماس بگیرید. ممکن است این مشکل ناشی از ریه ها، قلب، پلورا یا بیماری زمینه ای باشد که نیاز به درمان فوری دارد.