ترک گوشه لب - انگولار چیلیتیس (Angular cheilitis)

ترک گوشه لب یا انگولار چیلیتیس عارضه ای است که موجب ایجاد تکه های قرمز و متورم در گوشه دهان می شود، جایی که لب ها به هم می رسند و زاویه ایجاد می کنند. نام دیگر آن استوماتیت زاویه ای است. ممکن است این عارضه در یک طرف یا همزمان در دو طرف دهان دیده شود.

تصویر
 

تشخیص:

برای تشخیص اینکه آیا مبتلا به انگولار چیلیتیس شده اید یا نه، پزشک دهان را به دقت معاینه می کند و به هر ترک، قرمزی، تورم یا تاولی توجه می کند. همچنین در مورد عاداتی که ممکن است روی لب هایتان تاثیر بگذارد از شما سوالاتی می پرسد.
عارضه های دیگری (مثل هرپس لابیالیس و لیکن پلان اروزیو) نیز می توانند علائم مشابه انگولار چیلیتیس داشته باشند. ممکن است پزشک برای اطمینان از شناخت دقیق علت، نمونه ای از زوائد روی گوشه لب و بینی را بردارد و به آزمایشگاه بفرستد تا متوجه شود چه باکتری یا قارچی باعث این عارضه شده است.

دلایل:

گاهی بزاق دهان در گوشه دهان گیر می افتد و تجمع می کند. وقتی خشک می شود پوست این ناحیه ترک می خورد. ممکن است برای بهتر شدن ترک پوست لب خود را بلیسید. گرما و رطوبت گوشه دهان مکان مناسبی برای رشد قارچ ها و تکثیر آنها ایجاد می کند و باعث ایجاد عفونت می شود.
عفونت قارچی شایع ترین علت انگولار چیلیتیس است. معمولا این عارضه به علت وجود مخمری به نام کاندیدا ایجاد می شود. مخمر کاندیدا همان قارچی است که باعث سوختگی پاهای نوزادان در پوشک می شود. برخی از گونه های باکتریایی نیز می توانند انگولار چیلیتیس را ایجاد نمایند.
 

عوامل خطرساز

اگر گوشه لب شما بیشتر اوقات مرطوب است بیشتر امکان ابتلا به انگولار چیلیتیس را دارید. ممکن است به دلایل مختلفی گوشه دهان مرطوب باشد. مثلا:
  • ارتودنسی دهان
  • دندان مصنوعی که به خوبی در دهان جا نگرفته
  • لیس زدن زیاد لب
  • زیاد بودن بزاق دهان
  • دندان های کج و معوج یا عدم قرار گیری دو فک روی هم
  • افتادگی پوست اطراف دهان ناشی از کاهش وزن یا سن
  • مکیدن شست
  • سیگار کشیدن
  • عدم دریافت مواد مغذی کافی مانند ویتامین B یا آهن
بعضی از عارضه های جسمی می توانند شما را در خطر ابتلا به انگولار چیلیتیس قرار دهد. مثلا:
  • کم خونی
  • سرطان خون
  • دیابت
  • سندرم داون
  • اختلالات خود ایمنی مثل HIV
  • سرطان کلیه، کبد، ریه یا پانکراس
 

رابطه انگولار چیلیتیس با دیابت

در میان مبتلایان به دیابت ابتلا به عفونت های قارچی مانند انگولار چیلیتیس شایع است. زیرا قارچی مانند کاندیدا از گلوکز تغذیه می کند (قند خونی که بدن به عنوان منبع انرژی آن را مصرف می کند). اگر مبتلا به دیابت هستید گلوکز زیادی در خون خود دارید.
گلوکز اضافی می تواند باعث ایجاد محیط رشد مناسب برای قارچ ها شود. همچنین دیابت سیستم ایمنی را تضعیف می کند و مقابله با عفونت برای بدن سخت تر می شود.
می توانید با حفظ سطح گلوکز خون در محدوده نرمال، از ابتلا به عارضه هایی مانند انگولار چیلیتیس پیشگیری کنید. خوب بخورید، ورزش کنید و انسولین خود را طبق دستور پزشک استفاده کنید، سیگار نکشیدن نیز بسیار مهم است.

مراقبت:

هدف درمان از بین بردن عفونت و خشک نگه داشتن محل زخم است تا پوست دوباره عفونی نشود. ممکن است پزشک برای درمان عفونت قارچی کرم ضد قارچ تجویز نماید. بعضی از این کرم ها به شرح زیرند:
  • نیستاتین
  • کتوکونازول
  • کلوتریمازول
  • میکونازول
اگر عفونت باکتریای باشد، پزشک از داروهای آنتی باکتریال استفاده می کند. مثلا:
  • موپیروسین
  • فوسیدیک اسید
اگر عامل انگولار چیلیتیس عفونت باکتریایی یا قارچی نباشد پزشک به شما پیشنهاد می دهد روی ناحیه ملتهب وازلین بمالید. با این کار از مرطوب کردن محل جلوگیری و زخم خوب می شود.

علائم:

مهم ترین چیزی که توجه شما را جلب می کند التهاب و زخم گوشه لب است که ممکن است در یک طرف یا دو طرف دیده شود و دارای علائم زیر باشد:
  • خون ریزی
  • تاول
  • ترک
  • شکنندگی پوست
  • خارش
  • درد
  • قرمزی
  • ضایعات فلس مانند
  • تورم
ممکن است در ناحیه لب ها احساس خشکی پوست و ناراحتی داشته باشید. گاهی دهان و لب ها احساس سوزش و دهان طعم بدی دارد.
اگر التهاب پوست شدید باشد ممکن است غذا خوردن را برای شما سخت کند. بنابراین ممکن است مواد غذایی کافی به شما نرسد و دچار کاهش وزن شوید.