اطلاعات بيماري

عفونت های استافی (Staph infections)

عفونت های استاف عفونت ناشی از باکتری استافیلوکوک است، این باکتری نوعی میکروب است که معمولا در پوست یا بینی افراد، حتی افراد سالم یافت می شود. بیشتر اوقات این باکتری مشکلی ایجاد نمی کند و یا منجر به عفونت های پوستی نسبتا خفیف می شود.
اما اگر این باکتری به بخش های عمیق تر بدن هجوم برده و وارد خون، مفاصل، استخوان ها، ریه ها و قلب شود، عفونت استاف می تواند تبدیل به عارضه ای مهلک شود. تعداد افراد سالم در حال ابتلا به این عفونت تهدید کننده زندگی رو به افزایشی است.
درمان این عفونت معمولا شامل تجویز آنتی بیوتیک و تخلیه عفونت از ناحیه آسیب دیده می شود. با اینحال برخی از عفونت های استاف به آنتی بیوتیک های متداول، دیگر پاسخ نمی دهند.

تشخیص:

برای تشخیص عفونت، پزشک روش های زیر را به کار می گیرد:

انجام معاینه: پزشک هر نوع ضایعه پوستی را بررسی می کند.
نمونه برداری برای آزمایش: پزشکان اغلب عفونت استاف را با بررسی بافت نمونه یا ترشحات بینی تشخیص می دهند.

دلایل:

بسیاری از افراد حامل باکتریهای استاف هستند و هرگز عفونت را نشان نمی دهند. با این وجود اگر دچار عفونت استاف شدید، به احتمال زیاد ناشی از باکتری استافی بوده است که شما مدتی همراه خود داشتید.
این باکتری می تواند از شخصی به شخص دیگر نیز انتقال پیدا کند. از آنجا که باکتری استاف بسیار سرسخت است، می تواند زمانی طولانی در میان وسایلی مانند روبالشی یا حوله زندگی کند و به فرد دیگری که به آن ها دست می زند انتقال یابد.
باکتریهای استاف قادرند در خشکی، دمای بسیار بالا و نمک زیاد زنده بمانند.

عوامل خطر ساز

عوامل زیادی، از وضعیت سیستم ایمنی گرفته تا نوع ورزشی که انجام می دهید، می توانند در افزایش احتمال ابتلا به عفونت استاف موثر باشند:

بیماری های زمینه ای

وجود بعضی از اختلالات یا مصرف دارو های خاصی برای درمان آنها می تواند فرد را در ابتلا به عفونت استاف حساس تر کند. افرادی که احتمال ابتلا به عفونت استاف در آن ها بالاتر است، افرادی هستند که دارای عوارض زیر باشند:

دیابت با تزریق انسولین
ایدز
نارسایی کلیوی که نیاز به دیالیز دارد
تضعیف سیستم ایمنی، ناشی از یک بیماری یا داروی سرکوب کننده سیستم ایمنی
سرطان، خصوصا در افرادی که تحت شیمی درمان یا پرتو درمانی هستند
آسیب پوستی، از اگزما گرفته تا نیش حشرات یا ضربه خفیفی که موجب باز شدن پوست شود
بیماری های تنفسی مانند فیبروز کیستیک یا آمفیزم

بستری شدن، هم اکنون یا اخیرا

علی رغم تلاش های شدید برای ریشه کن کردن باکتریهای استاف، این باکتریها همچنان در بیمارستان باقی می مانند، بیمارستان محلی است که آسیب پذیرترین افراد در آن هستند، افرادی مانند:

مبتلایان به ضعف سیستم ایمنی
مبتلایان به سوختگی
افرادی که زخم ناشی از جراحی دارند

لوازم مهاجم

باکتری استاف می تواند در طول لوله هایی که بیرون بدن را به اندام های داخلی مرتبط می کنند، حرکت کند. به عنوان مثال این باکتری در طول لوله های زیر انتقال می یابد:

دیالیز
کاتتر ادراری
لوله های تغذیه
لوله های تنفس
کاتتر داخل عروقی

ورزش های تماسی

باکتری استاف به سادگی می تواند توسط بریدگی، خراش و تماس پوست با پوست انتشار یابد. همچنین عفونت استاف می تواند در رختکن ها یا با به اشتراک گذاشتن تیغ ریش تراش، حوله، لباس یا لوازم انتشار پیدا کند.

آماده سازی غیر بهداشتی مواد عذایی

اگر کسانی که غذا را آماده می کنند به درستی دستان خود را نشویند، می توانند استاف را از پوست به مواد غذایی انتقال دهند. مواد غذایی آلوده به استاف مزه و شکل غذای معمولی را دارند.

مراقبت:

درمان عفونت استاف شامل موارد زیر می شود:

آنتی بیوتیک: ممکن است پزشک برای شناسایی نوع باکتری استاف و در نتیجه انتخاب بهترین آنتی بیوتیک، آزمایش های خاصی را ترتیب دهد. آنتی بیوتیک هایی که معولا برای این بیماری تجویز می شوند نوع خاصی از سفالوسپورین، نافسیلین یا آنتی بیوتیک های مربوطه، داروهای سولفا یا وانکومایسین می باشند.

برای درمان عفونت های استاف شدید، بیش از پیش به داروی وانکومایسین نیاز است. زیرا بسیاری از انواع باکتری های استاف به داروهای مرسوم مقاوم شده اند، اما وانکومایسین و برخی دارو های دیگر می بایست به صورت وریدی تزریق شوند.
اگر آنتی بیوتیک خوراکی مصرف می کنید حتما طبق دستور آن را بخورید و داروی تجویز شده را به اتمام برسانید. از پزشک بپرسید اگر عفونت شما وخیم تر شود شما باید شاهد چه علائم و نشانه هایی باشید.

تخلیه زخم: اگر دچار عفونت پوستی شوید پزشک روی زخم شما برشی می دهد تا مایعی که در آن جمع شده تخلیه شود.
خارج کردن دستگاه: اگر عفونت شما توسط دستگاه یا پروتزی ایجاد شده باشد که در بدن شماست، خارج کردن سریع دستگاه ضروری است. در بعضی از دستگاه ها خارج کردن، مستلزم انجام عمل جراحی است.

مقاومت به آنتی بیوتیک

باکتری استاف بسیار انعطاف پذیر است و بسیاری از انواع آن نسبت به یک یا چند آنتی بیوتیک مقاوم شده اند. به عنوان مثال تنها 10 درصد عفونت استاف امروزی می تواند با پنی سیلین درمان شود.
مقاومت بعضی از انواع باکتری های استاف نسبت به آنتی بیوتیک، که غالبا به عنوان باکتری های استافیلوکوک اورئوس مقاوم به متی سیلین (MRSA) شناخته می شوند، منجر به مصرف آنتی بیوتیک های جایگزین با احتمال عوارض جانبی بیشتر می شوند. از جمله این دارو ها می توان به وانکومایسین اشاره کرد.

پیشگیری

این اقدامات احتیاطی عمومی می تواند احتمال ابتلا به عفونت استاف را کاهش دهد:

دستان خود را بشویید: دست ها را حداقل 15 تا 30 ثانیه بشویید و باحوله یکبار مصرف خشک کرده و برای بستن شیر آب از یک دستمال استفاده کنید. اگر دستانتان به ظاهر کثیف نیست، از ضد عفونی کننده استفاده کنید.
زخم های خود را بپوشانید: زخم ها را خشک و تمیز نگه دارید و با بانداژ استریل تا زمان بهبودی بپوشانید، معمولا چرک داخل زخم های عفونی حاوی باکتری استاف است، با پوشاندن آن از انتشارش پیشگیری می کنید.
آلودگی های ناشی از تامپون را کاهش دهید: سندروم شوک توکسیک ناشی از باکتری استاف است. شما می توانید با تعویض هر 4 تا 8 ساعت یکبار تامپون احتمال این شوک را کاهش دهید. سعی کنید از تامپون های با پایین ترین جذب استفاده کنید.
لوازم شخصی را به اشتراک نگذارید
لباس ها و رختخواب را با آب داغ بشویید: برای دور کردن باکتری از لباس و ملحفه، هر زمان که ممکن بود آن ها را با آب داغ بشویید. همچنین از سفید کننده استفاده کنید. خشک کردن در خشک کن بهتر از خشک کردن در هوای آزاد است، اما ممکن است باکتری استاف در خشک کن زنده بماند.

علائم:

عفونت استاف از مشکلات پوستی خفیف تا اندوکاردیت متغیر است. اندوکاردیت عفونتی تهدید کننده زندگی است که جدار داخلی قلب را درگیر می کند. در نتیجه علائم و نشانه های عفونت استاف بسته به محل و شدت عفونت بسیار گسترده است.

عفونت های پوستی

عفونت های پوستی ناشی از باکتری استاف عبارتند از:

کورک: شایع ترین نوع عفونت استاف کورک است. کورک کیسه پر از چرکی است که در فولیکول مو یا غده چربی به وجود می آید. در این حالت معمولا پوست اطراف ناحیه عفونی قرمز و متورم می شود. اگر این کیسه باز شود، به احتمال زیاد چرک به بیرون ترشح می کند. کورک بیشتر اوقات زیر بازو ها و اطراف کشاله ران یا باسن دیده می شود.
زرد زخم یا ایمپتیگو: این راش پوستی مسری و اغلب دردناک می تواند بر اثر باکتری استاف ایجاد شود. زرد زخم معمولا به صورت تاول های بزرگی است که مایعی از آن ترشح می شود و پوسته های عسلی رنگی روی آن تشکیل می شود.
سلولیتیس: سلولیتیس عفونت لایه های عمقی تر پوست است که روی سطح پوست ایجاد قرمزی و تورم می کند. ممکن است در این عارضه زخم ها یا نواحی ترشح کننده ای نیز ایجاد شوند. اغلب اوقات سلولیتیس در قسمت پایینی پا ایجاد می شود.
سندرم پوست سوخته استافیلوکوکی: سموم ناشی از عفونت استاف ممکن است به سندرم پوست سوخته استافیلوکوکی منجر شود. این عارضه که بیشتر نوزادان و کودکان را درگیر می کند شامل تب، راش پوستی و گاهی تاول است. وقتی تاول ها می ترکند، لایه بیرونی پوست جدا می شود و سطح قرمز و دردناکی بر جا می گذارد که شبیه سوختگی است.

مسمومیت غذایی

باکتریهای استاف یکی از شایع ترین علل مسمومیت غذایی هستند و علائم آن به سرعت بروز می کنند، معمولا این علائم پس از گذشت یک ساعت از مصرف غذای آلوده ظاهر می شوند و به سرعت نیز ناپدید می شوند، اغلب پس از یک نیمروز.
عفونت استاف غذایی معمولا تب ایجاد نمی کند و علائم و نشانه های آن به شرح زیر است:

حالت تهوع و استفراغ
اسهال
کم آبی
فشار خون پایین

باکتریمی

باکتریمی که به عنوان مسمومیت خون نیز شناخته می شود، زمانی رخ می دهد که باکتری استاف وارد خون می شود. تب و فشار خون پایین از جمله علائم باکتریمی هستند. این باکتری می تواند به نواحی عمیق بدن نفوذ کرده و عفونت هایی با تاثیر روی اندام های زیر پدید آورد:

اندام های داخلی مثل مغز، قلب یا ریه
استخوان و ماهیچه
اندام های کاشته شده در بدن مثل مفصل مصنوعی یا ضربان ساز قلب

سندرم شوک توکسیک

این عارضه تهدید کننده زندگی از سمی که برخی از سویه های باکتری های استاف تولید کرده اند، ناشی می شود و با مصرف نوع خاصی از تامپون ها، جراحات پوستی و اعمال جراحی رابطه مستقیم دارند. معمولا این سندروم به طور ناگهانی ایجاد شده و دارای علائم زیر است:

تب بالا
تهوع و استفراغ
راش پوستی در کف دست و پا که شبیه آفتاب سوختگی است
گیجی
درد عضلانی
اسهال
درد شکم

آرتریت سپتیک

آرتریت عفونی یا آرتریت سپتیک اغلب ناشی از عفونت استاف است. این باکتری غالبا زانوها را هدف قرار می دهد، اما ممکن است مفاصل دیگری مانند مچ پا، مفصل ران، کمر، آرنج، شانه یا ستون فقرات را نیز درگیر نماید. علائم و نشانه های این عارضه به قرار زیرند:

تورم مفصل
درد شدید در مفصل درگیر
تب

چه وقت به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر شما یا کودکتان دچار علائم زیر هستید، به پزشک مراجعه کنید

ناحیه قرمز، ملتهب یا دردناک روی پوست
تاول های عفونی
تب

در موارد زیر بهتر است با پزشک مشورت کنید:

عفونت پوست به اعضای دیگر خانواده نیز انتشار می یابد
دو عضو خانواده همزمان دچار عفونت پوستی شده اند

عوارض

اگر باکتری استاف به عروق خونی هجوم ببرد، ممکن است فرد دچار نوعی از عفونت شود که کل بدن را درگیر می کند. این عفونت که با نام سپسیس شناخته می شود، می تواند منجر به شوک سپتیک شود. شوک سپتیک یک عارضه تهدید کننده زندگی است که با کاهش شدید فشار خون همراه است.