کیست بیکر (Baker cyst)
کیست بیکر یک برآمدگی است که بر اثر برجسته شدن و تجمع مایع مفصلی در پشت زانو ایجاد میشود. به ناحیه پشت زانو ناحیه پوپلیتئال Popliteal area هم میگویند و به همین خاطر نام دیگر این کیست، کیست پوپلیته یا پوپلیتئال است. ویلیام بیکر اولین کسی بود که این بیماری را توضیح داد.
تشخیص:
- پزشک ، پشت زانو را برای یافتن توده سفتی معاینه می کند.
- اندازه کیست و میزان درد را می توان با توجه به محدودیت حرکت سنجید.
- برخی مواقع، علائم پارگی غضروف زانو نیز وجود دارد.
- تابش نور به کیست، می تواند نشان دهد که کیست پر از مایع است.
- اگر توده به سرعت رشد کند و یا دارای درد شدید شبانه باشید و یا تب داشته باشید، بهتر است آزمایشات مختلفی را انجام دهید تا مطمئن شوید تومورهای دیگری ندارید.
- اشعه X نمی تواند کیست و یا پارگی غضروف زانو را نشان دهد، اما می تواند سایر مشکلاتی که ممکن است وجود داشته باشد را نشان دهد، از قبیل آرتریت.
- با MRI می توان کیست و یا پارگی غضروف زانو را دید.
دلایل:
تقریبا هر عاملی که موجب تورم زانو و افزایش مقدار مایع مفصلی زانو شود میتواند ایجاد کیست بیکر کند. استئوآرتریت یا آرتروز زانو و روماتیسم مفصلی زانو هر دو میتوانند این کیست را ایجاد کنند. وقتی که به هر علتی مقدار مایع مفصل زانو زیاد میشود فشار داخل مفصل افزایش یافته و میتواند این مایع را به پشت کپسول مفصلی رانده و کپسول مفصل زانو را در ناحیه پشت برجسته کند.
مراقبت:
کیست بیکر در غالب قریب به اتفاق اوقات نیاز به درمان ندارد.
وجود این کیست بیش از اینکه یک بیماری باشد نشانه و علامتی از یک بیماری دیگر است و با درمان بیماری اولیه (مانند استئوآرتریت یا روماتیسم مفصلی) در اکثر اوقات کیست بیکر هم ناپدید میشود. در صورتیکه کیست موجب احساس ناراحتی و درد برای بیمار شود بالا نگه داشتن پا، استفاده از زانوبند، استفاده از سرمای موضعی و مصرف داروهای ضد التهابی میتواند مشکل بیمار را مرتفع کند. در صورت نیاز ممکن است پزشک معالج مبادرت به کشیدن مایع کیست و تزریق کورتیکوستروئید در آن کند.
در موارد بسیار نادری ممکن است کیست نیاز به عمل جراحی و خروج داشته باشد. در صورت پاره شدن کیست بیکر درمان بصورت استراحت و بالا نگه داشتن ساق و تزریق کورتیکوستروئید در درون مفصل زانو است.
کیست بیکر در بچه ها نیاز به درمان ندارد و با رشد بچه خودبخود خوب میشود.
وجود این کیست بیش از اینکه یک بیماری باشد نشانه و علامتی از یک بیماری دیگر است و با درمان بیماری اولیه (مانند استئوآرتریت یا روماتیسم مفصلی) در اکثر اوقات کیست بیکر هم ناپدید میشود. در صورتیکه کیست موجب احساس ناراحتی و درد برای بیمار شود بالا نگه داشتن پا، استفاده از زانوبند، استفاده از سرمای موضعی و مصرف داروهای ضد التهابی میتواند مشکل بیمار را مرتفع کند. در صورت نیاز ممکن است پزشک معالج مبادرت به کشیدن مایع کیست و تزریق کورتیکوستروئید در آن کند.
در موارد بسیار نادری ممکن است کیست نیاز به عمل جراحی و خروج داشته باشد. در صورت پاره شدن کیست بیکر درمان بصورت استراحت و بالا نگه داشتن ساق و تزریق کورتیکوستروئید در درون مفصل زانو است.
کیست بیکر در بچه ها نیاز به درمان ندارد و با رشد بچه خودبخود خوب میشود.
کمک به خود
- تا جایی که می توانید به زانوی خود استراحت دهید. از عصا و چوب زیر بغل استفاده کنید، با استفاده از این وسایل به زانوی خود استراحت دهید.
- از داروهای مسکن برای کاهش درد و ورم استفاده کنید.
- اگر اطراف زانو را بانداژ کرده اید، باند را آنقدر محکم نبندید که ساق پا را بی حس کند و موجب ورم در زیر بانداژ گردد.
- از پزشک خود بپرسید آیا وزنتان را باید کم کنید یا نه، زیرا اگر وزن زیاد باشد، فشار زیادی را بر زانوی شما وارد می آورد.
- تمرینات ورزشی آرام و تقویت عضلات اطراف زانو نیز ممکن است به کاهش علائم کمک کند.
- یخ را در محل درد قرار دهید.
- پاهای خود را در سطحی بالاتر قرار دهید، مخصوصا شب ها.
- از داروهای مسکن برای کاهش درد و ورم استفاده کنید.
- اگر اطراف زانو را بانداژ کرده اید، باند را آنقدر محکم نبندید که ساق پا را بی حس کند و موجب ورم در زیر بانداژ گردد.
- از پزشک خود بپرسید آیا وزنتان را باید کم کنید یا نه، زیرا اگر وزن زیاد باشد، فشار زیادی را بر زانوی شما وارد می آورد.
- تمرینات ورزشی آرام و تقویت عضلات اطراف زانو نیز ممکن است به کاهش علائم کمک کند.
- یخ را در محل درد قرار دهید.
- پاهای خود را در سطحی بالاتر قرار دهید، مخصوصا شب ها.
علائم:
- علائم بعد از فعالیت بدنی و یا بعد از ایستادن طولانی مدت ممکن است بدتر شوند.
- یک کیست بزرگ ممکن است باعث ناراحتی و یا احساس سفتی در پشت زانو شود.
- هنگامی که می ایستید و یا خم می شوید، درد پشت زانو بدتر می شود.
- پشت زانو ممکن است بدون درد باشد و یا درد همراه با ورم داشته باشد. ممکن است کیست را همانند یک بادکنک پر از آب احساس کنید.
- برخی مواقع، کیست ممکن است پاره شود و مایع به درون بافت ساق پا برود و باعث ورم، درد، قرمزی و و کبودی در پشت زانو و ساق پا شود
- بسیار مهم است که بدانید که درد و ورم بر اثر کیست بیکر رخ داده است یا لخته شدن خون.
- لخته خون (ترومبوز وریدی عمقی) نیز باعث درد، ورم و کبودی در پشت زانو و ساق پا می شود.
- لخته خونی می تواند خطرناک باشد. لذا برای تشخیص علت ورم و درد پشت زانو و ساق پا به پزشک مراجعه کنید