نقرس کاذب (pseudogout)

رسوب یک یا تعداد بیشتری از انواع کریستال های کلسیم موجب بروز حملات ناگهانی و التهاب همراه با درد در اطراف و یا داخل مفاصل بیمار می شود. به این حالت بیماری کریستال کلسیم می گویند. کریستال های اصلی که باعث این بیماری می شوند، بیشتر از گروه آپاتیت و پیروفسفات کلسیم (‪CPP‬) هستند. وقتی کریستال های پیروفسفات کلسیم در مفصل تشکیل می شود به آن آرتریت حاد کریستال ‪CPP‬ می گویند. در گذشته به آن ‪pseudogout‬ به معنای نقرس کاذب می گفتند. چرا که حملات التهابی در بیماری نقرس که در نتیجه رسوب کریستال های اورات بوجود می آید، شبیه به بیماری کریستال کلسیم می باشد.
کریستال های آپاتیت می تواند در تاندون ها تشکیل شود که به آن التهاب تاندون های کلسیمی گفته می شود. گاهی نیز به آن پری آرتریت حاد می گویند.
شایع ترین شکل بروز این بیماری، ساخت غیرعادی کریستال های کلسیم در غضروف های داخل مفاصل است که به آن کلسیم سازی غضروف و یا ‪کندروکالینوز ‬می گویند که علت آن رسوب پیروفسفات کلسیم می باشد.
غالبا ‪کندروکالینوز ‬و التهاب تاندون های کلسیمی بطور متفاوت در تاندون ها و غضروف نرمال رخ می دهند، بدون بروز هیچ نشانه ای در بیمار. بخاطر اینکه آنها در اعماق این بافتها رسوب کرده اند و کریستال ها نمی توانند با سیستم بدنی بیمار ارتباط و تماس برقرار کنند. این بدان معناست که این کریستال ها موجب التهاب نمی شوند و غیر فعال اند. بسیاری از افراد سال هاست که این رسوبات کریستالی را در مفاصل خود دارند بدون اینکه برای آنها مشکلی ایجاد کند.
با این وجود، اگر کریستال ها از محل خود در تاندون و یا غضروف حرکت کرده و در معرض سیستم ایمنی بدن فرد قرار بگیرد، می تواند موجب حملات شدید التهابی شود.
به حرکت کریستال ها از بافت اطراف به داخل حفره مفصل و یا از تاندون به داخل بافتهای نرم اطراف، بیرون ریزی کریستال  می گویند که باعث ایجاد التهاب در محل می شود.

دلایل:

-عدم تعادل شیمیایی در بدن که باعث افزایش تولید کریستال ها و رسوب آنها می شود.
-بروز تغییرات در غضروف در نتیجه آرتروز تشکیل کریستال های کلسیم را افزایش می دهد.
-عللی که می توانند زمینه ساز ایجاد التهاب شوند:

-بدنبال ضربه مفصل یا تاندون
- بدنبال عفونت یا تب
- بدنبال استرس بزرگ به قلب مانند عمل جراحی قلب یا سکته قلبی
-روشی که کریستال ها ساخته شده اند- زوایای تیز و سخت کریستال ها، چیزهایی را که در تماس با آنها هستند ساییده و خرد می کند. همچنین سطوح زبر و خشن این کریستال ها دارای یک شارژ الکتریکی قوی است که می تواند سلولها را تخریب کرده و به سیستم ایمنی بدن بیمار آسیب وارد کنند.

عوامل دیگری که می تواند باعث بروز این بیماری شود شامل موارد زیر است:
  • بیماریهای متابولیکی- که تنظیم سطوح کلسیم و پلی فسفات را تحت تاثیر قرار می دهند، بیماری هایی از قبیل هایپرپاراتیروئیدیسم (فعالیت بیش از اندازه غدد پاراتیروئید) ، هموکروماتوزیس (معروف به بیماری ذخیره آهن) و بیماری کمبود منیزیم.
  • فاکتورهای ژنتیکی- تحقیقات اخیر نشان داده است که اختلال در ژن ‪ANKH‬ می تواند منجر به تولید بیش از اندازه پیروفسفات شود، که در نهایت باعث رسوب گسترده کریستال های کلسیم می شود. در اینحالت ممکن است حملات مکرر آرتریت حاد کریستال ‪CPP‬، در سنین پایین و دور از انتظار، مثلا 20 تا 30 سالگی رخ دهد.
عوامل غیر معمولی نیز وجود دارد که می تواند باعث این بیماری شود؛ مثلا دیابت، خوب کار نکردن کلیه ها و یا سطح بالای کلسیم در خون.

مراقبت:

درمان حملات حاد بیماری کریستال کلسیم شامل کمک به تسکین درد، کاهش التهاب و کوتاه کردن طول مدت حملات می باشد.
 

داروها

مسکن های ساده مثل استامینوفن و داروهای غیراستروئیدی ضد التهابی (‪NSAIDs‬) باعث تسکین درد می شوند. مسکن های ترکیبی (پاراستامول ترکیب شده با یکی از مشتقات کدئین) نیز ممکن است تجویز شود.
گاهی از کلشی سین نیز استفاده می شود، این ماده علائم بیماری را تخفیف داده و از شدت آن می کاهد. از این ماده همچنین در درمان نقرس حاد نیز استفاده می شود.
 

تزریق و آسپیراسیون مفصلی(کشیدن مایع مفصل)

گاهی پزشک با ایستفاده از یک سرنگ مایع مفصلی را خارج می کند، این عمل، آسپیراسیون نام دارد که می تواند از فشار بالای مفصلی کاسته و درد شدید ناشی از آن را تسکین دهد. این روش سریع و نسبتا ساده است و تسکین سریع را برای بیمار به ارمغان می آورد.
معمولا وقتی مایع بیرون کشیده شد، پزشک حجم کمی (2-1 میلی لیتر) استروئید طولانی اثر را به داخل مفصل تزریق می کند. این کار باعث کاهش التهاب مفصل و جلوگیری از ساخت بیشتر مایع مفصلی می شود.
در التهاب تاندون های کلسیمی، اگر مقدار زیادی مایع درلایه های عمیق مفصل شانه وجود دارد، پزشک می تواند این مایع را با سرنگ خارج کرده و سپس تزریق استروئیدی انجام دهد.
 

ورزش

پس از اینکه حمله بیماری کاهش پیدا کرد مفاصل خود را در محدوده نرمال دامنه حرکتی خود حرکت دهید ‫.‬این حرکات ورزشی هر چند کم باعث جلوگیری از تضعیف و یا از دست رفتن عضلات می شود و باعث بازگشتن عضلات ملتهب به حالت عادی می شوند
‎برای انتخاب نوع ورزش با فیزیوتراپ مشورت نمایید‫.‬
 

‎رژیم غذایی و تغذیه‫

‎بیماری رسوب کلسیم معمولا به واسطه رژیم غذایی تحت تاثیر قرار نمی گیرد‫.‬رعایت رژیم های غذایی سنگین معمولا برای افرادی که بیماری متابولیک ‫(‬مانند کمبود منیزیم‫)‬ دارند و یا از مشکلات کلیه ای رنج می برند توصیه می شود‫.‬به هر حال توصیه کلی این است که شما از یک رژیم غذایی متعادل پیروی کنید و از اضافه وزن خود جلوگیری نمایید‫.‬
 

‎کنترل درد‫

‎استفاده از یک بسته یخ در اطراف مفصل دردناک یک راه حل بسیار سریع و مطمئن برای کاهش درد می باشد‫.‬می توانید برای جلوگیری از صدمه دیدن پوست پک یخ را داخل یک حوله مرطوب بپیچید
 

علائم:

در این بخش ما به بررسی نشانه های دو نوع از این بیماری که شایع تر است می پردازیم، یعنی آرتریت حاد کریستال ‪CPP‬ (نقرس کاذب) و التهاب تاندون های کلسیمی (پری آرتریت).
نشانه های بیماری آرتریت حاد کریستال ‪CPP‬ شامل موارد زیر است:

-درد ناگهانی و خشکی و سفتی در مفصل آسیب دیده (بیشتر زانو)
-تورم و حساسیت ‪در مفصل مبتلا‬
-پوست قرمز و ملتهب در سرتاسر مفصل
-افزایش دمای بدن
-و در آخر اینکه فرد بطور کلی احساس بیماری و ناخوشایندی در بدن می کند.

این علائم به مدت چند روز و یا دو هفته قبل از آنکه بطور کامل ناپدید شود، طول می کشد.

نشانه های بیماری التهاب تاندون های کلسیمی شامل موارد زیر است:

-تورم همراه با درد در اطراف مفصل (بیشتر شانه)
-تاندون های برآمده و برجسته در نتیجه رسوبات کریستالی
-قرمزی و حساسیت در اطراف مفصل

این علائم پس از ۲ تا ۴ هفته به حالت عادی بر می گردد.