خار استخوانی (Bone spurs - osteophyte)

خارهای استخوانی که در اصطلاح پزشکی استئوفیت نامیده می شوند قطعات زاید استخوانی هستند که در لبه های استخوان تشکیل می شوند و عوارض متعددی را برای افراد به وجود می آورند.
کلیه استخوان های بدن مستعد ابتلا به این عارضه هستند اما عموما استئوفیت در مکان هایی تشکیل می شود که دو استخوان برخورد زیادی با هم دارند؛ مانند مفاصل زانو، لگن، بازو و انگشتان. اما دیده شده است که در محل اتصال تاندون ها و غضروف ها به استخوان نیز خار تشکیل می شود. علت اصلی ایجاد خارهای استخوانی، فرسایش و سایش استخوان ها در اثر بیماری استئوآرتریت است.
در بیشتر موارد خارهای استخوانی علامتی ندارند و تا سال ها معلوم نمی شوند. خار استخوانی ممکن است نیازی به درمان نداشته باشد. درمان خار استخوانی بستگی به محل قرار گیری آن در بدن و نحوه تأثیر آن بر سلامتی شما دارد.
 

تشخیص:

پزشک طی معاینه بدنی شما، به ناحیه مفصل و اطراف آن دست می زند تا به طور دقیق محل ایجاد درد را بفهمد. گاهی اوقات پزشک می تواند با دست زدن به مفصل، خار استخوانی را تشخیص دهد، ولی گاهی اوقات خارهای استخوانی در قسمتی از بدن تشکیل می شوند که به راحتی حس نمی شوند. برای اثبات تشخیص، پزشک از روش عکسبرداری با اشعه ایکس و سایر روش های عکسبرداری برای دیدن مفاصل و استخوان های شما استفاده می کند.

دلایل:

استئوآرتریت (فرسایش و از بین رفتن غضروف مفصل)، شایع ترین علت ایجاد خارهای استخوانی است. وقتی که در استئوآرتریت، غضروف انتهای استخوان ها در ناحیه مفصل از بین می رود، بدن سعی می کند این کمبود را با ایجاد خارهای استخوانی در نزدیکی محل آسیب دیده، جبران کند. این استخوان اضافی، سطح تماس مفصل را برای تحمل نیروی وارد شده افزایش می دهد.
 

عوارض خارهای استخوانی

خارهای استخوانی می توانند از استخوان بزرگتری که به آن وصل هستند، جدا شوند که پزشکان در این صورت آن ها را اجسام آزاد (Loose bodies) می گویند. اغلب خارهای استخوانی که تبدیل به اجسام آزاد می شوند، در مفصل شما شناور می مانند و یا در پوشش مفصل (سینوویوم) جای می گیرند. این اجسام آزاد می توانند بین استخوان های تشکیل دهنده مفصل بروند و باعث قفل شدن پی در پی مفصل شوند. زمانی که این اجسام آزاد به داخل مفصل شما می روند و بیرون می آیند، مفصل می تواند به طور مکرر قفل شده و باز شود. قفل شدن مفصل از حرکت آن جلوگیری می کند.
 

مراقبت:

با وجود اینکه هنوز درمان کاملا مشخصی برای خار استخوانی وجود ندارد اما با مصرف داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی (NSAIDs)، فیزیوتراپی و در نهایت جراحی می توان علائم استئوفیت را تاحدودی کاهش داد.
لازم به یادآوری است در صورتی که عارضه خار استخوانی تا پیش از سالخوردگی تشخیص داده نشود و درجهت درمان آن اقدامی صورت نگیرد، فرد دچار دردهای بسیار شدید استخوان های سراسر بدن می شود و در معرض شکستگی استخوان نیز قرار می گیرد.

علائم:

به این دلیل که خار استخوانی نشانه خاصی ندارند ، بسیاری از افراد مبتلا به آن از آن اطلاع ندارند. اما زمانی که خار استخوانی به استخوان یا بافتی دیگر فشار وارد کند و یا به تاندون ها و ماهیچه ها برخوردی داشته باشد، موجب درد، تورم و پاره شدن می شود.