اطلاعات بيماري

وارد آمدن‌ فشار مکرر به‌ سیاهرگ‌های‌ مقعد یا راست‌ روده‌
 

عوامل‌ افزایش‌ دهنده‌ خطر

• رژیم‌ غذایی‌ بدون‌ فیبر
• نشستن‌ یا ایستادن‌ به‌ مدت‌طولانی‌
• چاقی‌
• یبوست‌
• کم‌شدن‌ تون‌ عضلانی‌ در سنین‌ بالا
• جراحی‌ راست‌ روده‌ یا پارگی‌ مجرای‌ تناسلی‌ به‌ هنگام‌ زایمان‌ و دوختن‌ آن‌
• بیماری‌ کبدی‌
• سرطان‌ روده‌ بزرگ‌
• لواط‌
• بالا بردن‌ فشار خون‌ در سیستم‌ سیاهرگی‌ دستگاه‌ گوارش‌

پیشگیری‌

اگر تابه حال آنقدر خوش شانس بوده اید که به این بیماری مبتلا نشوید، در اینجا راه هایی برای پیشگیری از آن آورده ایم. حتی اگر مبتلا به آن هستید، با این روش ها می توانید از ابتلا شدن دوباره در آینده جلوگیری کنید.

• موادغذایی فیبردار بیشتر بخورید: خوردن بیشتر میوه جات، سبزیجات و حبوبات باعث می شود مدفوع بزرگتر شده و آسان تر دفع شود.
• مایعات بیشتر بنوشید: خوردن مایعات زیاد، مدفوع را نرم تر می کند و فشار هنگام عمل دفع کمتر می شود.
• عمل دفع را سرموقع انجام دهید: به تاخیر انداختن عمل دفع باعث خشک و سفت شدن مدفوع می گردد و دفع آن بسیار دشوار خواهد شد.
• ورزش کنید: فعالیت بدنی باعث کاهش فشار وارد بر رگ ها شده و احتمال یبوست را نیز کاهش می دهد.
• به مدت طولانی ننشینید و نایستید: نشستن و ایستادن به مدت طولانی بر رگ ها فشار وارد می آورد. اگر کارتان طوری است که باید برای مدتی طولانی بنشینید، حتماً هر از چند گاهی بلند شده و در اطراف چرخی بزنید.
• اگر اضافه‌ وزن‌ دارید، وزن‌ خود را کاهش‌ دهید.
   

اصولاً برای برطرف کردن علایم هموروئید با توجه به نوع و تشخیص پزشک متخصص در این رشته چندین روش درمانی وجود دارد.

۱- درمان طبی: که معمولاً برای هموروئیدهای خفیف درجه اول و یا دوم توصیه می شود که عبارت است از کنترل یبوست به وسیله مصرف رژیم غذایی پر فیبر مثل میوه جات و سبزیجات، کاهو، آلو، انجیر، نان سبوس دار، اصلاح عادت اجابت مزاج، استفاده از پمادهای ضد هموروئید و استفاده از ملین ها و لگن آب گرم.

۲- درمان های سرپایی : امروزه پزشکان و بیماران درجستجوی راه های ساده، موثر و بدون عارضه و یا با کمترین عارضه هستند. از آنجا که روش های جراحی معمول با بستری شدن بیمار، نیاز به بیهوشی، درد پس از عمل، احتمال خونریزی، ترشح، عفونت و از کارافتادگی همراه بوده و نیاز به مراقبت های طولانی مدت دارند، لذا تلاش های زیادی برای مهار بیماری هموروئید به روش های متعدد سرپایی از قبیل کوتر کردن، منجمد کردن، رابر بند لیگاتور و سایر روش ها بوده است. ولیکن هیچکدام درمان قطعی برای تمام هموروئیدها نبوده و اکثر این روش ها محدودیت هایی دارند. از جمله شایع ترین این روش ها تا کنون روش بستن هموروئید با حلقه لاستیکی است.

• بستن با حلقه لاستیکی ( رابر بند):

یکی از روش های جدید و شایعی که طرفداران زیادی دارد بستن هموروئید با حلقه لاستیکی (رابر بند) است. این روش در مورد هموروئیدهای درجه دوم و سوم مناسب بوده و به صورت سرپایی بدون استفاده از بی حسی و بیهوشی در مطب قابل انجام است. محدودیت های آن در مورد هموروئیدهای خارجی و یا مخلوط است.
در این روش با کمک یک وسیله یک بارمصرف حلقه لاستیکی را روی قاعده هموروئید قرار داده تا به تدریج هموروئید سیاه شده و بیفتد. این روش در ایران و در بسیاری از مطب ها و درمانگاه های تخصصی کولورکتال انجام می شود. مزیت این روش به سایر روش ها هزینه کم و نداشتن خطر ابتلا به بیماری های عفونی است.

• روش بستن شریان هموروئید با استفاده از داپلر (DG-HAL ) :

در این روش نوین درمان، با پاکه (بالشتک) هموروئید برخورد غیرمستقیم می شود. یعنی عروق اصلی تغذیه کننده هموروئید مسدود می شود که نهایتاً منجر به کاهش و یا قطع جریان خون به بالشتک هموروئیدی شده و تورم آن از بین رفته، هموروئید چروکیده شده و در نتیجه علائم نیز از بین می رود.

طبق گزارشات متعدد این روش بر انواع هموروئیدها نتایج خوبی داشته است.

این روش برای اولین بار در سال ۱۹۹۵ ابداع و از آن زمان در مراکز معتبر متعدد جهان به طور موفقیت آمیزی به کار رفته و امروزه استفاده از این روش تحول اساسی در درمان آسان و بدون عارضه و بدون بیهوشی هموروئید به وجود آورده و مورد استقبال جراحان قرار گرفته است. از مزایای آن به کوتاه بودن زمان عمل، عدم نیاز به بیهوشی کامل در حین عمل، نداشتن درد و خونریزی و درصد موفقیت بالا می توان اشاره کرد. خوشبختانه این روش در ایران نیز قابل انجام است.

• درمان به روش لیزر :

یکی دیگر از روش های جدید برای معالجه هموروئید استفاده از لیزر است که در نهایت برش و برداشتن بافت هموروئیدی است که با امواج لیزر صورت می گیرد که روشی گران است و مزیت چندانی نسبت به جراحی ندارد. به طور کلی امروزه گرایش به اعمال جراحی سرپایی بخصوص رابربندینگ و روش DG - HAL رو به افزایش است و استقبال جراحان از این روش رو به فزونی است، که هر دو روش مذکور در سال های اخیر در ایران معرفی گشته و در حال حاضر انجام می گردد.

هیچ کس، به غیر از یک متخصص روده و مقعد، دوست ندارد در مورد بواسیر صحبت کند. اطلاعات کمی در مورد این بیماری در میان عموم وجود دارد، و از طریق رسانه های گروهی نیز اطلاعات کمی ارائه می شود، از اینرو افراد معمولاً تصور می کنند که این بیماری جزء بیماری های نادر است. درصورتی که برخلاف این تصور، افراد بسیار زیادی به آن مبتلا می شود. برطبق تحقیقاتی که در سال ۱۹۹۱ بر این بیماری انجام گرفت، مشخص شد که حدود ۱۰۰ میلیون امریکایی به آن مبتلا هستند.
مبتلایان بسیاری، احتمالاً از روی خجالت، به دنبال درمان آن برنمی آیند. برای این دسته از افراد، عمل دفع و نشستن بر سطوح سفت و سخت، بسیار دردناک و عذاب آور خواهد بود.
اما برای مبتلایان و همچنین آن دسته از افراد که به این بیماری مبتلا نیستند خبر خوبی داریم: راه های بسیاری برای پیشگیری و درمان این بیماری وجود دارد.

داروها

برای‌ درد خفیف‌، خارش‌، یا کاهش‌ تورم‌، می‌توان‌ از داروهایی‌ که‌ اختصاصاً برای‌ تخفیف‌ علایم‌ بواسیر ساخته‌ شده‌اند استفاده‌ کرد. اگر علایم‌ بواسیر به‌ هنگام‌ حاملگی‌ رخ‌ دهند، از پزشک‌ خود در مورد داروهای‌ مناسب‌ که‌ در حاملگی‌ مشکلی‌ ایجاد نکند سؤوال‌ کنید.

اگر نیاز به‌ استفاده‌ از مسهل‌ باشد، از نرم‌کننده‌های‌ اجابت‌ مزاج‌ استفاده‌ کنید.

رژیم‌ غذایی‌

برای‌ پیشگیری‌ از یبوست‌، یک‌ رژیم‌ متعادل‌ حاوی‌ مواد غذایی‌ دارای‌ فیبر زیاد، مثل‌ میوه‌های‌ تازه‌، کلوچه‌، حبوبات‌، سبزیجات‌ و غلات‌ سبوس‌دار داشته‌ باشید.
روزانه‌ ۱۰-۸ لیوان‌ مایعات‌ بنوشید.
اگر اضافه‌ وزن‌ دارید، وزن‌ خود را کم‌ کنید.

درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟

اگر در همان‌ جایی‌ که‌ بواسیر بوده‌ است‌ یک‌ برجستگی‌ سفت‌ تشکیل‌ شود.
اگر بواسیر باعث‌ درد شدید می‌شود که‌ با درمان‌های‌ ذکر شده‌ در بالا تخفیف‌ نیابد.
اگر خونریزی‌ زیاد باشد (بیش‌ از مقداری‌ که‌ در قسمت‌ علایم‌ ذکر شد). البته‌ باید به‌ یادداشت‌ که‌ خونریزی‌ ممکن‌ است‌ یکی‌ از علایم‌ اولیه‌ سرطان‌ باشد.

افراد بایستی متوجه باشند که اگر خون مخلوط با مدفوع باشد بایستی به سایر عوامل مثل سرطان ها، پولیپ ها و کولیت ها مشکوک شده و حتماً بررسی کامل کولون توسط جراح متخصص کولورکتال انجام شود.

خروج توده (بیرون زدگی): دومین علامت بیرون زدگی است که گاهاً بالشتک های هموروئیدی از مقعد خارج شده که خود به خود جا رفته و یا برای جااندازی نیاز به دستکاری دارند و گاهی آنقدر وسیع هستند که قابل جااندازی نیستند و بایستی سریع تر به جراح مراجعه شود.

درد: سومین علامت درد است که در هموروئیدهای درجه سوم، چهارم عارضه دار شده و یا هموروئیدهای خارجی و مخلوط بروز می کند.