شماره تماس: 02636111000 
کرج، بلوار ملاصدرا، بلوار استقلال
پرخوری روانی (Bulimia nervosa)
بولیمی (پرخوری روانی) عبارت است از یک اختلال روانی در رابطه با غذا خوردن که در آن بیمار از بدن خود تصویر نادرستی در ذهن دارد، مرتباً دنبال غذا است و ممکن است به ناگهان غذای زیادی را در مدت کوتاهی بخورد، که البته به دنبال آن بیمار خود را به استفراغ واداشته یا از مواد مسهل استفاده می‌کند.
پرخوری روانی در دو گروه طبقه بندی می شود:
- پرخوری روانی با پاکسازی: فرد پس از مصرف غذای زیاد خودش را وادار به استفراغ یا سوءاستفاده از مسهل ها و دیورتیک ها یا تنقیه می کند
- پرخوری روانی بدون پاکسازی: فرد از روش های دیگری برای خلاص شدن از کالری های مصرفی و ممانعت از اضافه وزن استفاده می کند. مثل روزه گرفتن، رژیم های غذایی سخت یا ورزش بیش از حد
با اینحال این رفتارها اغلب همپوشانی دارند و تلاش برای حذف کالری های اضافه ادامه دارد و روش مورد استفاده اهمیت چندانی ندارد.
دلایل:
علت دقیق پرخوری روانی ناشناخته است. عوامل زیادی وجود دارد که در توسعه این اختلال نقش دارند از جمله بیولوژی، سلامت عاطفی، انتظارات اجتماعی و دیگر مسائل.
عوامل خطرساز
- جنسیت: زنان بیش از مردان در معرض این بیماری هستند
- سن: پرخوری روانی اغلب در اواخر نوجوانی یا اوایل جوانی رخ می دهد
- بیولوژی: کسانی که در خویشاوندان درجه یک خود (خواهر و برادر، والدین یا فرزندان) فردی با یک اختلال خوردن دارند بیشتر در معرض این بیماریند. این نشان می دهد که ژنتیک در این بیماری نقش دارد. همچنین ممکن است کمبود سروتونین مغز نیز نقشی داشته باشد. و چاق بودن در نوجوانی یا کودکی نیز خطر این بیماری را بالا می برد.
- مشکلات عاطفی و روانی: اختلالات اضطرابی یا اعتماد به نفس پایین فرد را در معرض پرخوری روانی قرار می دهند. استرس، تصور بد از بدن خود، غذا، رژیم های محدود کننده یا خستگی از تحریک کننده های این بیماری اند. گاهی حوادث آسیب رسان و استرس های محیطی از جمله علل دخیل شناخته شده اند.
- فشارهای اجتماعی و رسانه ای: تلویزیون و مجلات مد، مدام از بازیگران و مدل های لاغر تصویر پخش می کنند. این تصاویر اینطور تلقین می کنند که لاغر بودن محبوبیت و موفقیت می آورد. اما اینکه آیا رسانه ها به تنهایی ارزش های اجتماعی را منعکس می کنند یا خیر مشخص نیست.
- فشار ورزشکاران، بازیگران و همکاران: قهرمانان ورزشی، بازیگران و مدل ها در خطر بالای اختلالات خوردن قرار دارند. مربیان و خانواده ممکن است ناخواسته و ندانسته با تشویق فرد به کم کردن وزن، حفظ وزن پایین و محدود کردن غذاها برای داشتن ظاهر بهتر او را در معرض این بیماری قرار دهند.
مراقبت:
فردی که به پرخوری روانی مبتلاست نیازمند چند نوع درمان است اگرچه ترکیب روان درمانی با داروهای ضدافسردگی ممکن است موثرترین روش برای غلبه بر بیماری باشد.
درمان معمولا شامل کار تیمی خانواده، پزشک مراقبت های اولیه یا دیگر مراقبان سلامت، پزشک روانشناس و متخصص تغذیه برای درمان اختلال تغذیه ای می باشد. در ادامه نگاهی به گزینه های درمان پرخوری روانی می اندازیم.
1-روان درمانی
شواهد نشان داده است که روان درمانی که به گفتاردرمانی یا مشاوره روانی نیز معروف است به برطرف شدن علائم بیماری کمک زیادی می کند:
رفتار درمانی شناختی: به فرد در شناخت رفتارها و باورهای ناسالم و جایگزین کردن آنها با رفتارها و باورهای سالم و مثبت کمک می کند
درمان با تکیه بر خانواده: به والدین کمک می کند در درمان نوجوان خود مداخله کنند و رفتارهای ناسالم تغذیه ای او را متوقف نمایند، سپس به نوجوان کمک می کنند تا بر تغذیه خود دوباره کنترل داشته باشد و نهایتا به خانواده کمک می کند تا با مشکلاتی که بر رشد و پیشرفت نوجوان تاثیر گذاشته مقابله کنند
روان درمانی فردی: به فرد مشکلاتی که در روابط نزدیکش دارد را نشان می دهد و به او کمک می کند تا ارتباطات و مهارت حل مسائل را بهبود بخشد.
2-درمان دارویی
داروهای ضد افسردگی وقتی با روان درمانی تجویز شوند تاثیر خوبی بر بهبود علائم بیماری می گذارند. تنها داروی ضدافسردگی که توسط سازمان غذا و داروی آمریکا برای درمان پرخوری روانی تایید شده است فلوکستین می باشد؛ نوعی مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین که حتی درصورتی که فرد افسردگی نداشته باشد هم به درمان او کمک می کند.
3-آموزش تغذیه و وزن سالم
متخصصان و کارشناسان تغذیه با طراحی یک برنامه تغذیه به بیمار کمک می کنند عادت های تغذیه ای نرمال و خوب را در پیش گرفته و به وزن سالم برسد.
4-بستری شدن در بیمارستان
درمان پرخوری روانی معمولا نیازی به بستری شدن ندارد مگر در موارد شدید که ببمار از عوارض جدی رنج می برد
درمان معمولا شامل کار تیمی خانواده، پزشک مراقبت های اولیه یا دیگر مراقبان سلامت، پزشک روانشناس و متخصص تغذیه برای درمان اختلال تغذیه ای می باشد. در ادامه نگاهی به گزینه های درمان پرخوری روانی می اندازیم.
1-روان درمانی
شواهد نشان داده است که روان درمانی که به گفتاردرمانی یا مشاوره روانی نیز معروف است به برطرف شدن علائم بیماری کمک زیادی می کند:
رفتار درمانی شناختی: به فرد در شناخت رفتارها و باورهای ناسالم و جایگزین کردن آنها با رفتارها و باورهای سالم و مثبت کمک می کند
درمان با تکیه بر خانواده: به والدین کمک می کند در درمان نوجوان خود مداخله کنند و رفتارهای ناسالم تغذیه ای او را متوقف نمایند، سپس به نوجوان کمک می کنند تا بر تغذیه خود دوباره کنترل داشته باشد و نهایتا به خانواده کمک می کند تا با مشکلاتی که بر رشد و پیشرفت نوجوان تاثیر گذاشته مقابله کنند
روان درمانی فردی: به فرد مشکلاتی که در روابط نزدیکش دارد را نشان می دهد و به او کمک می کند تا ارتباطات و مهارت حل مسائل را بهبود بخشد.
2-درمان دارویی
داروهای ضد افسردگی وقتی با روان درمانی تجویز شوند تاثیر خوبی بر بهبود علائم بیماری می گذارند. تنها داروی ضدافسردگی که توسط سازمان غذا و داروی آمریکا برای درمان پرخوری روانی تایید شده است فلوکستین می باشد؛ نوعی مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین که حتی درصورتی که فرد افسردگی نداشته باشد هم به درمان او کمک می کند.
3-آموزش تغذیه و وزن سالم
متخصصان و کارشناسان تغذیه با طراحی یک برنامه تغذیه به بیمار کمک می کنند عادت های تغذیه ای نرمال و خوب را در پیش گرفته و به وزن سالم برسد.
4-بستری شدن در بیمارستان
درمان پرخوری روانی معمولا نیازی به بستری شدن ندارد مگر در موارد شدید که ببمار از عوارض جدی رنج می برد
چالش های درمان پرخوری روانی
اکثر بیماران با طی این مسیر درمان بهبود می یابند. اما در برخی از آنها علائم به طور کامل از بین نمی رود. ممکن است در طول سال رفتار پرخوری و پاکسازی تکرار شود و این به شرایط زندگی فرد بستگی دارد. مثلا در طول زمان هایی که فرد استرس زیادی دارد ممکن است بیماری عود کند.
اگر بیماری شما عود کرد و دوباره گرفتار رفتار پرخوری و پاکسازی شدید هرچه زودتر به پزشک خود مراجعه کنید تا پیش از اینکه چرخه اختلال تغذیه ای دوباره از کنترل خارج شود، تحت درمان قرار گیرید.
اگر بیماری شما عود کرد و دوباره گرفتار رفتار پرخوری و پاکسازی شدید هرچه زودتر به پزشک خود مراجعه کنید تا پیش از اینکه چرخه اختلال تغذیه ای دوباره از کنترل خارج شود، تحت درمان قرار گیرید.
درمان های جایگزین
مکمل های غذایی و محصولات گیاهی که برای کاهش اشتها یا کمک به کاهش وزن تولید شده اند ممکن است توسط مبتلایان به پرخوری روانی مورد سوءمصرف قرار گیرند. مکمل ها یا گیاهان دارویی کاهش وزن می توانند باعث عوارض جدی شوند و با سایر داروهایی که بیمار مصرف می کند تداخل های خطرناک داشته باشند. چنانچه از مکمل ها یا گیاهان دارویی استفاده می کنید حتما با پزشک خود مشورت کنید.
علائم:
- ذهن فرد بیش از اندازه مشغول شکل و وزن بدنش است
- همیشه در ترس افزایش وزن بسر می برد
- فکر می کند نمی تواند بر رفتار خورد و خوراکش کنترل داشته باشد
- آنقدر می خورد که دیگر احساس ناراحتی و درد می کند
- در یک وعده به حالت تهاجمی مقدار زیادی غذا می خورد
- خودش را مجبور به استفراغ کردن یا ورزش بیش از حد می کند تا مبادا وزنش بالا برود
- از مسهل ها، دیورتیک ها یا تنقیه پس از خوردن استفاده می کند
- در فاصله دو غذا خوردن، برای خودش محدودیت کالری در نظر می گیرد یا از برخی غذاهای خاص پرهیز می کند
- بیش از حد از مکمل های رژیمی یا محصولات گیاهی برای کاهش وزن استفاده می کند
- پرخوری روانی باعث عوارض متعدد و حتی تهدید کننده زندگی در فرد می شود. از جمله این عوارض به موارد زیر می توان اشاره کرد:
- بی آب شدن بدن (دهیدراته شدن) که می تواند منجر به مشکلات حادی چون نارسایی کلیه شود
- مشکلات قلبی مثل ضربان قلب نامنظم یا نارسایی قلبی
- فساد شدید دندان و بیماری های لثه
- نامنظمی قاعدگی یا نداشتن قاعدگی در زنان
- مشکلات گوارشی و احتمالا وابستگی به مسهل ها برای اجابت مزاج
- اضطراب و افسردگی
- سوءمصرف الکل و مواد مخدر
- خودکشی
