ریزش مو (Hair loss)
ریزش مو که ممکن است موی سر یا کل بدن را شامل شود در اثر وراثت، تغییرات هورمونی، عارضه های پزشکی یا مصرف دارو ایجاد می شود. مردان، زنان و حتی کودکان، مستعدِ ابتلا به این عارضه می باشند.
طاسی به ریزش بیش از اندازه موی سر گویند. ریزش موی وراثتی که با افزایش سن بروز می کند، شایع ترین علت طاسی است. برخی دیگر از افراد ترجیح می دهند این طاسی اتفاق بیفتد و علاقه ای به درمان آن ندارند. برخی دیگر طاسی خود را با تغییر مدل مو، مصرف مواد آرایشی، استفاده از سر بند یا کلاه می پوشانند. دسته سوم یکی از روش های درمانی را انتخاب می کنند تا از ریزش آتی موها پیشگیری کنند و موجب رشد دوباره موها شوند.
طاسی به ریزش بیش از اندازه موی سر گویند. ریزش موی وراثتی که با افزایش سن بروز می کند، شایع ترین علت طاسی است. برخی دیگر از افراد ترجیح می دهند این طاسی اتفاق بیفتد و علاقه ای به درمان آن ندارند. برخی دیگر طاسی خود را با تغییر مدل مو، مصرف مواد آرایشی، استفاده از سر بند یا کلاه می پوشانند. دسته سوم یکی از روش های درمانی را انتخاب می کنند تا از ریزش آتی موها پیشگیری کنند و موجب رشد دوباره موها شوند.
تشخیص:
احتمالا پزشک پیش از تشخیص شما را تحت معاینات فیزیکی قرار می دهد و از شما درباره سابقه خانوادگی و پزشکی تان سوالاتی می پرسد. او تست هایی مانند موارد زیر را انجام خواهد داد:
- آزمایش خون: این آزمایش کمک می کند عارضه هایی که با ریزش مو در ارتباط هستند، شناسایی شوند. مثلا تیروئید.
- آزمایش کشش: پزشک یک دسته از موها را به آرامی می کشد تا ببیند چه مقدار از آن کنده می شوند. با این کار متوجه می شود ریزش مو در چه مرحله ای است.
- نمونه برداری از پوست سر: پزشک با خراش کوچکی از پوست سر ،یا از موهای کنده شده، نمونه بر می دارد. با این نمونه مشخص می شود که پوست سر دچار عفونت شده است یا خیر.
- میکروسکوپ نوری: پزشک از ابزار خاصی برای معاینه قسمت تحتانی موهای ریخته شده استفاده می کند تا اختلالات احتمالی ساقه مو را بررسی نماید.
دلایل:
به طور طبیعی ریختن روزانه 50 تا 100 عدد مو طبیعی است. این مسئله معمولا موجب کم پشتی قابل توجهی در موهای سر نمی شود، زیرا همزمان موهای جدید در حال رشد هستند. وقتی این چرخه رشد و ریزش مو مختل می شود یا وقتی که فولیکول های مو تخریب یا با بافت اسکار جایگزین می شوند، عارضه ریزش مو اتفاق می افتد.
علت دقیق ریزش مو به طور کامل شناخته شده نیست، اما معمولا به یک یا چند مورد از عوامل زیر مربوط می شود:
علت دقیق ریزش مو به طور کامل شناخته شده نیست، اما معمولا به یک یا چند مورد از عوامل زیر مربوط می شود:
- سابقه خانوادگی (وراثت)
- تغییرات هورمونی
- بیماری ها
- داروهای مصرفی
سابقه خانوادگی (وراثت)
شایع ترین علت ریزش مو وراثت است. این عامل منجر به طاسی با الگوی ریزش مردانه و زنانه می شود. معمولا این نوع ریزش مو به تدریج و با الگویی قابل پیش بینی بروز می کند. این الگو در مردان با عقب نشینی خط رویش مو و ایجاد نواحی طاس در سر و در زنان با کم پشتی مو مشاهده می شود.
وراثت روی سنِ شروع ریزش مو، سرعت ریزش مو و وسعت طاسی تاثیر گذار است. الگوی طاسی شایع ترین الگوی ریزش موی مردانه است و ممکن است از دوره بلوغ فرد آغاز شود. این گونه ریزش مو می تواند هم کم پشتی مو را در بر داشته باشد و هم مینیاتوری شدن آن را (موها نرم، صاف و کوتاه می شود).
وراثت روی سنِ شروع ریزش مو، سرعت ریزش مو و وسعت طاسی تاثیر گذار است. الگوی طاسی شایع ترین الگوی ریزش موی مردانه است و ممکن است از دوره بلوغ فرد آغاز شود. این گونه ریزش مو می تواند هم کم پشتی مو را در بر داشته باشد و هم مینیاتوری شدن آن را (موها نرم، صاف و کوتاه می شود).
تغییرات هورمونی و بیماری ها
عارضه های زیادی ممکن است باعث ریزش مو شوند. عارضه هایی مانند:
- تغییرات هورمونی: تغییرات و عدم تعادل هورمونی می تواند موقتا موجب ریزش مو شود. ریزش موی هورمونی ممکن است بر اثر بارداری، زایمان یا شروع یائسگی باشد. همچنین گفتنی است که سطح هورمون ها تحت تاثیر غدد تیروئید می باشند، بنابراین مشکلات تیروئیدی نیز منجر به ریزش مو خواهد شد.
- ریزش موی سکه ای: این نوع از ریزش مو که بدون ایجاد زخم و اسکار می باشد، آلوپسی آره تا نام دارد. این عارضه زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به فولیکول های مو حمله می کند و منجر به ریزش ناگهانی مو و به جا ماندن مناطق گرد و صافِ بدون مو می شود.
- عفونت پوست سر: عفونت هایی مانند کرم حلقه ای به پوست و مو حمله ور می شوند و نواحی بدون مو و پوسته پوسته ای به جا می گذارند. عموما به محض درمان عفونت، موها دوباره رشد می کنند.
- اختلالات پوستی دیگر: بیماری هایی که منجر به آلوپسی اسکار می شوند منجر به از دست رفتن دائمی موها در محل اسکار می گردند. این عارضه ها شامل لیکن پلان، برخی از انواع لوپوس و سارکوئیدوز می شوند.
- اختلال کندن مو: این عارضه روحی که با نام تریکوتیلومانیا خوانده می شود، فرد را به شدت وادار می کند که موی خود را بکند، ممکن است این عادت به صورت کندن موی سر، ابرو یا بدن باشد.
دارو
داروهای سرطان، آرتریت، افسردگی، مشکلات قلبی، فشار خون بالا و ضد بارداری می توانند منجر به ریزش مو شوند. دریافت میزان زیاد ویتامین A نیز می تواند ریزش مو به همراه بیاورد.
دیگر علل ریزش مو
ریزش مو می تواند ناشی از عوامل زیر باشد:
- اشعه درمانی سر: در این حالت ممکن است مو به همان صورت که ابتدا وجود داشت، رشد نکند.
- یک رویداد محرک: بسیاری از افراد برای چندین ماه پس از یک شوک فیزیکی یا روحی دچار کم پشتی عمومی مو می شوند. این نوع از ریزش مو موقتی است. نمونه هایی از این اتفاقات محرک، کاهش وزن بیش از اندازه یا ناگهانی، تب بالا، جراحی یا مرگ یکی از اعضای خانواده می باشند.
- نوع خاصی از مدل های مو یا به کار گیری روش های خاص مراقبت مو: مدل های اغراق آمیز مو یا مدل هایی که منجر به سفت کشیدن موها می شوند، مثل خرگوشی یا بافت افریقایی آلوپسی کششی ایجاد می کنند. درمان مو با روغن داغ و فر کردن آن منجر به التهاب فولیکول مو و ریزش آن می شود. اگر این مراقبت های مویی منجر به اسکار شود، از دست رفتن مو دائمی خواهد بود.
عوامل خطر ساز
چندین عامل، خطر ریزش مو را افزایش می دهند:
- سابقه خانوادگی
- سن
- تغذیه نامناسب: وقتیکه ویتامینها، مواد معدنی و دیگر مواد مغذی موردنیاز خود را از طریق رژیم غذایی به دست نمیآورید، دچار ریزش مو میشوید. برای مثال، پروتئین خیلی کم در رژیم غذایی میتواند به موی سالم شما آسیب برساند و از توانایی بدن شما در پوستهای بیرونی جدید مو جلوگیری کند. پس از دو یا سه ماه که از رژیم غذایی کم پروتئین گذشت چنین چیزی میتواند منجر به ریزش موی چشمگیر شود. رژیمهای غذایی سفتوسخت که برای کاهش وزن مورداستفاده قرار میگیرند میتوانند باعث ریزش موی چشمگیر شوند. این ریزش موی چشمگیر حدودا 3 ماه پس از کاهش وزن 15 پوندی یا بیشتر بدن رخ میدهد.
- عارضه های خاص مانند دیابت و لوپوس
- استرس:در بعضی از موارد، استرس روانشناختی شدید میتواند باعث ریزش مو شود. اگر رویدادی را تجربه کرده باشید که باعث استرس اساسی شده باشد، این امکان وجود دارد که پس از چند ماه با ریزش موی شدید مواجه شوید. ریزش موی ناشی از استرس معمولا موقتی است و حدود شش تا هشت ما پس از رویداد پراسترس میتوانید انتظار توقف ریزش مو و رشد مجدد موی خود را داشته باشید.
مراقبت:
درمان های کارامدی برای بعضی از انواع ریزش مو وجو دارد. اما برخی از انواع ریزش مو دائمی هستند. در برخی از عارضه ها مثل آلوپسی سکه ای پس از یک سال حتی بدون درمان نیز موها رشد خواهند کرد.
درمان ریزش مو شامل درمان های دارویی، جراحی، لیزر درمانی، کلاه گیس یا تکه های موی مصنوعی می شود. پزشک به شما پیشنهاد خواهد کرد که ترکیبی از این روش ها را استفاده کنید تا به بهترین نتیجه دست پیدا کنید.
هدفِ درمان، افزایش رشد مو و کاهش ریزش آن ها یا پنهان کردن موهای ریخته است.
دارو هایی برای درمان الگوی طاسی وجود دارند. دو تا از این دارو ها توسط سازمان غذا و دارو تایید شده اند:
در برخی از تحقیقات گزارش شده است که می توان با ترکیب روغن اسطوخودوس، آویشن، رزماری و چوب سدر به بهبود ریزش موی سکه ای ناشی از آلوپسی آره تا کمک کرد. البته تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
درمان ریزش مو شامل درمان های دارویی، جراحی، لیزر درمانی، کلاه گیس یا تکه های موی مصنوعی می شود. پزشک به شما پیشنهاد خواهد کرد که ترکیبی از این روش ها را استفاده کنید تا به بهترین نتیجه دست پیدا کنید.
هدفِ درمان، افزایش رشد مو و کاهش ریزش آن ها یا پنهان کردن موهای ریخته است.
دارو ها
اگر ریزش مو ناشی از یک بیماری زمینه ای در فرد باشد، درمانِ عارضه ضروری است. ممکن است در این روش درمانی از دارو هایی برای کاهش التهاب یا سرکوب سیستم ایمنی استفاده شود، به عنوان مثال پردنیزون. اگر داروی خاصی منجر به ریزش مو می شود، پزشک به شما پیشنهاد می کند آن را به مدت حداقل سه ماه قطع نمایید.دارو هایی برای درمان الگوی طاسی وجود دارند. دو تا از این دارو ها توسط سازمان غذا و دارو تایید شده اند:
- ماینوکسیدیل: این دارو یک داوری بدون نسخه مایع یا کفی شکل است که روزانه دوبار به پوست سر مالیده می شود و از ریزش مو جلوگیری نموده و باعث رشد موها می شود. هم مردان و هم زنان می توانند این دارو را استفاده نمایند. برخی افراد با مصرف ماینوکسیدیل رشد دوباره مو ها، کاهش سرعت ریزش موها و یا هردو را تجربه می کنند. اثرات این دارو در طی 16 هفته به اوج خود می رسد و برای حفظ مزایای آن می بایست برای همیشه به مصرف آن ادامه داد.
- فیناستراید: این دارو یک داروی نسخه ای است و تنها برای مصرف مردان قرار داده شده است. فیناستراید قرصی است که می بایست روزانه مصرف شود و بسیاری از مردانی که آن را مصرف می کنند کاهش سرعت ریزش موها و حتی در برخی موارد رشد موهای جدید را تجربه می کنند. برای حفظ مزایای این دارو می بایست آن را دائما مصرف نمایید.
جراحی
در شایع ترین نوع ریزش موی دائمی که در قسمت بالایی سر دیده می شود، عمل کاشت مو و بازیابی می تواند اکثر موهای از دست رفته را باز گرداند.کلاه گیس و تکه های موی مصنوعی
ممکن است به جای درمان های دارویی یا در صورت عدم پاسخ به درمان های دارویی بخواهید از کلاه گیس و تکه های موی مصنوعی استفاده کنید.طب جایگزین
اگر تغذیه مناسبی دارید، دریافت مکمل های غذایی کمکی نمی کند.در برخی از تحقیقات گزارش شده است که می توان با ترکیب روغن اسطوخودوس، آویشن، رزماری و چوب سدر به بهبود ریزش موی سکه ای ناشی از آلوپسی آره تا کمک کرد. البته تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
پیشگیری
این نکات به جلوگیری از ریزش های قابل پیشگیری کمک می کند:- داشتن رژیم غذایی متعادل و سرشار از مواد مغذی
- پرهیز از مدل موهای سفت مثل بافت کف سر، شینیون های سفت و دم اسبی
- پرهیز از پیچاندن، مالیدن یا کشیدن وسواسی مو ها
- مراقبت و رفتار آرام با مو به هنگام شانه کردن و شستشو، استفاده از شانه های دندانه درشت و با فاصله، به کشیده نشدن موها کمک می کند
- پرهیز از برخورد های خشن با مو مثل حوله داغ، اتوی مو، درمان با روغن داغ و فر کردن
علائم:
بسته به عامل ریزش مو، انواع ظاهری آن متفاوت است. ممکن است این عارضه تدریجا یا ناگهانی بروز کند، همچنین ممکن است موی سر یا تمام بدن را درگیر نماید. برخی از انواع ریزش مو موقتی هستند و انواع دیگر دائمی می باشند.
علائم و نشانه های ریزش مو به قرار زیرند:
علائم و نشانه های ریزش مو به قرار زیرند:
- کم پشتی تدریجی موی جلوی سر: این نوع شایع ترین نوع ریزش مو است و با بالا رفتن سن هم زنان و هم مردان را درگیر می نماید. در مردان این ریزش مو اغلب از پیشانی شروع به کاهش می کند و معمولا از خطی شبیه M پیروی می کند. در زنان معمولا خط رویش مو در پیشانی حفظ می شود اما فاصله موها بیشتر می شود.
- ریزش موی سکه ای: برخی افراد دچار طاسی سکه ای می شوند. این نوع ریزش مو معمولا تنها روی پوست سر ایجاد می شود، اما ممکن است در ابرو یا ریش نیز بروز کند. در برخی موارد ممکن است قبل از ریزش موها فرد در آن نقطه احساس خارش یا درد کند.
- سستی ناگهانی مو: مواجهه با یک شوک فیزیکی یا روانی می تواند موجب سست شدن موها شود. ممکن است به هنگام شانه کردن یا شستن موها یاحتی بعد از کشیدن ملایم، یک مشت مو از ریشه جدا شود.
- ریزش موی تمام بدن: برخی بیماری ها یا معالجات مثل شیمی درمانی منجر به از دست دادن تمام موهای بدن می شوند. در چنین مواردی معمولا موها دوباره رشد خواهند کرد.
- نواحی پوسته پوسته شده که در تمام سر انتشار پیدا می کنند: این عارضه نشانه ای از کرم حلقه ای است و ممکن است با علائمی چون قرمزی پوست سر، تورم، شکستگی موها و گاها ترشحات همراه باشد.