افتادگی رحم (Uterine prolapse)

افتادگی رحم زمانی اتفاق می افتد که عضلات و لیگامنت های کف لگن ضعیف و کشیده شوند و از رحم حمایت کافی نکنند. در نتیجه رحم به داخل واژن کشیده می شود و پایین می آید یا از آن بیرون می زند.
افتادگی رحم در هر سنی ممکن است رخ دهد اما بیشتر در زنانی که یائسه شده اند و یک یا بیش از یک زایمان طبیعی داشته اند دیده می شود.
افتادگی رحم معمولا نیاز به درمان ندارد اما اگر این وضعیت شما را ناراحت کرده و در زندگی طبیعی شما اختلال ایجاد کرده درمان هایی برای آن وجود دارد.

تشخیص:

آزمون‌های‌ تشخیصی‌ می‌توانند شامل‌ پاپ‌اسمیر، آزمایش‌ ادرار، سونوگرافی‌ یا سی‌تی‌اسکن‌ لگن‌، بیوپسی‌ آندومترو پیلوگرافی‌ داخل‌ وریدی‌ (که‌ روشی‌ جهت‌ بررسی‌ کلیه‌ها و مجاری‌ ادراری‌ با تزریق‌ ماده‌ حاجب‌ در جریان‌ خون‌ است‌) باشند. بیشتر آزمون‌ها باید برای‌ رد کردن‌ سایر اختلالات‌ انجام‌ پذیرند.

دلایل:

افتادگی رحم زمانی‌ رخ‌ می‌دهد که‌ عضلات‌ و رباط‌های‌ قاعده‌ شکم‌، معمولاً در اثر زایمان‌ یا سالخوردگی‌، کاملاً کشیده‌ شوند.

عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر

  • چاقی‌
  • بارداری
  • زایمان‌ مکرر: گرچه‌ یک‌ بار بارداری‌ و زایمان‌ به‌روش‌ طبیعی‌ می‌تواند ناحیه‌ را چنان‌ ضعیف‌ کند که‌ سرانجام‌ منجر به‌ بیرون‌زدگی‌ گردد.
  • به دنیا آوردن نوزاد بزرگ
  • کاهش استروژن در دوران یائسگی
  • بیماری‌هایی‌ که‌ باعث‌ افزایش‌ فشار داخل‌ شکم‌ می‌شوند مثل‌ تومورها، سرفه‌ مزمن‌، یبوست‌ مزمن‌، برونشیت
  • تناسب‌ فیزیکی‌ نامناسب‌
  • شغل‌های‌ مستلزم‌ بلند کردن‌ اجسام‌ سنگین‌

مراقبت:

برنامه‌ درمانی‌ به‌ شدت‌ بیرون‌زدگی‌، سن‌، فعالیت‌ جنسی‌، اختلالات‌ لگنی‌ همراه‌ و تمایل‌ برای‌ بارداری‌ در آینده‌ بستگی‌ دارد.

علایم‌ خفیف‌ معمولاً با برنامه‌ ورزشی‌، هورمون‌درمانی‌ و شیاف‌ مهبل‌ در صورت‌ لزوم‌ درمان‌ می‌شوند. سایر موارد ممکن‌ است‌ به‌ جراحی‌ نیاز داشته‌ باشند. مراقبت‌ از خود (تمرینات‌ ورزشی‌)، آزمون‌ شناخت‌، کنترل‌ و تکامل‌ عضلات‌ لگن‌، اینها مواردی‌ هستند که‌ از آنها برای‌ متوقف‌ کردن‌ ادرار کردن‌ در وسط‌ آن‌ استفاده‌ می‌کنید.

ممکن‌ است‌ شیاف‌ مهبل‌ (دستگاه‌ حلقه‌ای‌ کوچکی‌ که‌ برای‌ کمک‌ به‌ نگه‌ داشتن‌ رحم‌ در یک‌ موقعیت‌ طبیعی‌ در مهبل‌ گذاشته‌ می‌شود) تجویز گردد. جراحی‌ برای‌ برداشتن‌ رحم‌ (گاهی‌) داروها درمان‌ با استروژن‌ می‌تواند جریان‌ خون‌ بافت‌های‌ مهبل‌ و قدرت‌ بافت‌های‌ حمایت‌کننده‌ را افزایش‌ دهد. فعالیت‌ محدودیتی‌ وجود ندارد. اگر جراحی‌ لازم‌ باشد، فعالیت‌های‌ طبیعی‌ خود را به‌ تدریج‌ از سر گیرید. رژیم‌ غذایی‌ اگر چاق‌ هستید، وزن‌ خود را کم‌ کنید. برای‌ پیشگیری‌ از یبوست‌، از یک‌ رژیم‌ غذایی‌ پرفیبر استفاده‌ کنید. در این‌ شرایط‌ به‌ پزشک‌ خود مراجعه‌ نمایید اگر خود یا عضوی‌ از خانواده‌تان‌ علایم‌ بیرون‌زدگی‌ رحم‌ را داشته‌ باشید. اگر علی‌رغم‌ درمان‌ یا ورزش‌ علایم‌ ظرف‌ 3 ماه‌ بهبود نیابند یا علایم‌ غیرقابل‌ تحمل‌ شوند و شما مایل‌ باشند جراحی‌ را مدنظر قرار دهید.
 

پیشگیری‌

  • وزن‌ مناسب را حفظ‌ کنید.
  • در طول‌ بارداری‌ و پس‌ از زایمان‌، تمرینات‌ ورزشی‌ انجام‌ دهید.
  • از یک‌ رژیم‌ غذایی‌ طبیعی‌ و کاملاً متعادل‌ استفاده‌ کنید.
  • برای‌ حفظ‌ قدرت‌ عضلانی‌ مناسب‌، در یک‌ برنامه‌ ورزشی‌ منظم‌ شرکت‌ جویید.
  • از یبوست‌ دوری‌ کنید. عواقب‌ مورد انتظار همیشه‌ درمان‌ شدید لازم‌ نیست‌ زیرا بیرون‌زدگی‌ خطری‌ برای‌ سلامت‌ به‌ شمار نمی‌رود.
  • ورزش‌ می‌تواند غالباً کارکرد عضلات‌ را بهبود بخشد.
  • اگر بیرون‌زدگی‌ شدید باشد، می‌تواند با جراحی‌ معالجه‌ شود.


 

علائم:

افتادگی رحم خفیف معمولا علامتی ندارد . در موارد متوسط تا شدید علائم زیر دیده می شود:
  • احساس سنگینی یا کشیدگی در لگن
  • بافتی که از واژن بیرون زده
  • مشکلات ادراری مثل نشت ادرار (بی اختیاری) یا احتباس ادرار
  • اشکال در حرکات روده ای
  • احساس اینکه روی توپی نشسته اید یا اینکه چیزی از واژن شما در حال افتادن است
  • نگرانی های جنسی مثل احساس سفت نبودن بافت واژن
علائم اغلب صبح ها کمتر است و با رسیدن به اواخر روز بدتر می شود.

عوارض‌ احتمالی‌

  • زخم‌ شدن‌ گردن‌ رحم‌
  • افزایش‌ خطر عفونت‌ یا آسیب‌ به‌ اعضای‌ لگن‌
  • انسداد مجرای‌ ادرار