تاکی کاردی (Tachycardia)

تاکی کاردی تند شدن غیرعادی ضربان قلب، در حالتی غیر از وضعیت پرتحرکی فرد است. ضربان قلب فرد بالغ و سالم در وضعیت معمولی، به طور متوسط بین 60 تا 100 بار در دقیقه است. اگر فرد دچار تاکی کاردی شود، ضربان قلب در وضعیت استراحت، یا پر تحرکی و یا در هر دو حالت، بالاتر از حد معمول است.
سیگنال های الکتریکی ارسالی از بافت قلب، ضربان قلب را کنترل می کنند. ناهنجاری در ضربان قلب موجب سرعت بخشی به تولید این سیگنال ها می شود.
 در برخی موارد تاکی کاردی عوارض و علائمی ندارد. با اینحال تاکی کاردی می تواند موجب اختلالات بسیار جدی در عملکرد عادی قلب شود. از آن جمله می توان به افزایش خطر حمله قلبی، ایست قلبی یا مرگ اشاره نمود.
روش های مختلف درمانی جهت کنترل تپش سریع قلب و یا نظارت بر بیماری هایی که همراه با تاکی کاردی ایجاد می شوند، وجود دارد.

دلایل:

تاکی کاردی در پی عللی پدید می آید که موجب اختلال در سیگنال های الکتریکی عادی فرد می شوند. این سیگنال ها کنترل کننده ضربان قلب و پمپاژ خون از قلب هستند. بسیاری مسائل ممکن است جزء عوامل مشکل ساز یا اخلالگر در سیستم الکتریکی قلب باشند. از جمله:
  • آسیب بافت قلب در اثر یک بیماری قلبی
  • ناهنجاری در سیستم الکتریکی قلب از بدو تولد (مادرزادی)
  • بیماری قلبی یا ناهنجاری مادرزادی قلب
  • کم خونی
  • سابقه عمل قلب
  • استرس ناگهانی، به عنوان مثال ترس
  • فشار خون بالا
  • اعتیاد به سیگار
  • تب
  • نوشیدن بیش از اندازه الکل
  • نوشیدن زیاد مایعات کافئین دار
  • عوارض جانبی داروهای مصرفی
  • مصرف مخدر های تفریحی چون کوکایین
  • بر هم خوردن تعادل الکترولیت ها و مواد معدنی لازم برای سیستم الکتریکی قلب
  • پرکاری تیروئید
در برخی موارد علت دقیق تاکی کاردی مشخص نیست.

مراقبت:

درمان تاکی کاردی با هدف کاهش سرعت ضربان قلب، پیشگیری از حمله های آتی و کاهش عوارض بیماری صورت می گیرد.
 

توقف سرعت بالای ضربان قلب

ضربان بالای قلب می تواند بدون نیاز به درمان خاصی مداوا شود. فرد خود قادر است با استفاده از تمرین های حرکتی ضربان قلب را کاهش دهد. البته ممکن است در برخی افراد برای کاهش سرعت ضربان قلب نیاز به تجویز دارو و درمان های طبی باشد.
راه های کاهش ضربان قلب به قرار زیرند:
  • مانور واگ: پزشک از فرد می خواهد به هنگام افزایش سرعت ضربان قلب، حرکاتی به نام مانور واگ انجام دهد. این مانوری است که بر عصب واگ تأثیر می‌گذارد. عصب واگ به تنظیم ضربان قلب کمک می‌کند. مانور شامل سرفه، باد کردن (در صورتی که شما حرکات شکمی داشته باشید) و قراردادن یخ روی صورت بیمار می‌باشد. اگر این تلاش‌ها باعث توقف سرعت ضربان سریع قلب نشد آنگاه بیمار به داروهای ضد آریتمی نیاز پیدا خواهد کرد.
  • دارو ها: اگر مانور واگ موثر واقع نشد به فراخور حال بیمار، داروهای ضد آریتمی تجویز می شود.
  • کاردیوورژن: در این روش توسط پچ های روی سینه، دفیبریلاتور خارجی خودکار(AED)   و یا دسته های الکتریکی به قلب شوک الکتریکی داده می شود. به این طریق کاردیوورژن روی پالس های الکتریکی قلب اثر می گذارد و ریتم طبیعی را به آن بر می گرداند.
 

جلوگیری از بروز ضربان سریع قلب

توسط درمان های زیر می توان از حمله های تاکی کاردی پیشگیری نمود یا آن ها را کنترل کرد.
  • ابلیشن یا تخریب با کاتتر: این روش اغلب وقتی استفاده می شود که مسیر الکتریکی اضافه ای موجب افزایش ضربان قلب می شود. برای انجام  این روش  متخصصان کاتِتِرها (سیمهای مخصوص بلند و قابل انعطاف) را از راه رگهای پا به داخل قلب می فرستند تا محل ایجاد ریتم غیر طبیعی  را بررسی کنند. سپس  کاتتر دیگری را نزدیک مسیر الکتریکی غیر طبیعی  قرارداده و از آن انرژی صوتی را عبور میدهند. انتهای سیم گرم میشود و باعث تخریب ناحیه بسیار کوچکی در قلب که از آن مسیر هدایتی غیرعادی عبور میکند میشود.
  • داروها: برای پیشگیری از ضربان سریع قلب، از داروهای ضد آریتمی بهره گرفته می شود. همچنین داروهای دیگری از جمله مسدود کننده های کلسیمی و مسدود کننده های بتا نیز ممکن است تجویز شود.
  • پیس میکر یا ضربان ساز: برخی از انواع تاکی کاردی با پیس میکر ها قابل درمانند. پیس میکر وسیله ای کوچک است که زیر پوست کاشته می شود.
  • کاردیوورتر کاشتنی: اگر تاکی کاردی در فرد به مرحله خطرناک برسد پزشک دفیبریلاتورهای کاردیوورتر کاشتنی (ICD) را تجویز می نماید.
  • عمل جراحی: اگر درمان های مذکور موثر واقع نشد پزشک عمل جراحی را توصیه خواهد کرد.
 

پیشگیری از تشکیل لخته خون

خطر تشکیل لخته های خونی در برخی از مبتلایان به تاکی کاردی بالاست. این لخته ها موجب سکته های قلبی و مغزی می شوند. پزشک برای کاهش این احتمال دارو های رقیق کننده خون تجویز می نماید.
 

درمان بیماری های زمینه ای

اگر فرد به همراه تاکی کاردی بیماری های دیگری مانند هیپرتیروئیدیسم نیز داشته باشد، درمان این بیماری به پیشگیری یا کاهش حمله های تاکی کاردی کمک شایانی می نماید.

علائم:

وقتی ضربان قلب فرد سریع تر از حالت عادی است، قلب نمی تواند به شکل کارامدی خون را به دیگر اعضا پمپاژ کند، بنا بر این بعضی از اندام ها یا بافت ها از دریافت اکسیژن بی بهره خواهند شد. نشانه های این بیماری عبارتند از:
  • سرگیجه
  • تندی تنفس
  • احساس سبکی سر
  • ضربان نبض سریع
  • تپش قلب (افزایش غیر عادی و آزار دهنده تپش قلب یا احساس صدای تالاپ تالاپ در قفسه سینه)
  • درد قفسه سینه
  • غش (سنکوپ)
برخی افراد مبتلا به تاکی کاردی علامت خاصی ندارند و وضعیت بیمار تنها در زمان آزمایشات فیزیکی و یا تست کنترل قلب با دستگاه اکوکاردیوگرام مشخص می شود.

چه وقت باید به پزشک مراجعه کرد؟

افزایش ضربان قلب و بروز علائم تاکی کاردی می تواند به سبب علل مختلفی باشد. بنا بر این تشخیص به موقع و دقیق و انجام مراقبت های مناسب از ارزش بالایی برخوردار است. اگر فرد علائمی از تاکی کاردی در خود مشاهده نمود می بایست به سرعت به پزشک مراجعه کند.
اگر دچار غش، مشکلات تنفسی و یا درد قفسه سینه برای بیش از چند دقیقه شدید، می بایست با اورژانس تماس بگیرید و یا مراقبت های اورژانسی روی شما صورت بگیرد. پیگیر مراقبت های اورژانس، برای فرد مبتلا به این عوارض باشید.