جسم خارجی در چشم (Foreign object in the eye)

جسم خارجی در چشم عبارت است از وجود هر نوع جسم خارجی اعم از خار و خاشاک تا تراشه فلزات در چشم که از فضای بیرون و به هر دلیلی به چشم وارد می شوند. معمولا قرنیه و ملتحمه بیش از سایر اجزای چشم مورد آسیب جسم خارجی قرار می گیرند. اگر جسم خارجی قرنیه و ملتحمه به موقع خارج نشود، می تواند عوارضی مانند دردهای طولانی، عفونت یا نکروز (از بین رفتن) بافت های داخل چشمی را ایجاد کند.

مراقبت:

  • دست های خود را با آب و صابون بشویید
  • سعی کنید با جریان ملایم آب گرم و تمیز، جسم خارجی را از چشم خارج کنید. می توانید برای این کار زیر دوش آب گرم بروید بطوریکه آب روی پیشانی ریخته و سپس به سمت چشم آسیب دیده جریان پیدا کند. در طول دوش گرفتن باید چشم آسیب دیده را با دست باز نگه دارید.
  • اگر لنز تماسی استفاده می کنید پیش از عملیات خارج کردن جسم خارجی از چشم لنز را در آورید زیرا گاهی جسم خارجی زیر لنز تماسی قرار گرفته است.

کمک به فرد دیگر

  • دست های خود را با آب و صابون بشویید
  • فرد را مقابل نور بنشانید
  • چشم را بررسی کنید تا جسم خارجی را پیدا نمایید. برای این کار، پلک پایینی را پایین بکشید و از فرد بخواهید به بالا نگاه کند. سپس پلک بالایی را بالا بکشید و از فرد بخواهید پایین را نگاه کند.
  • اگر جسم خارجی در سطح چشم و شناور در پرده اشک است به کمک یک قطره چکان که با آب تمیز و گرم پر شده، جسم را وادار به خارج شدن کنید. یا اینکه سر را به عقب ببرید و سطح چشم را به کمک یک شیشه آب گرم و تمیز یا آب شیر، شستشو دهید.

احتیاط

  • سعی نکنید جسمی را که در چشم به سختی فرو رفته را خارج کنید
  • چشم را نمالید
  • سعی نکنید جسم بزرگی را که به نظر می رسد در چشم فرو رفته یا بین دو پلک جا خوش کرده خارج کنید.

 

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

  • اگر نمی توانید جسم خارجی را با شستشوی ساده چشم، خارج کنید
  • جسم خارجی در چشم فرو رفته باشد
  • فرد دچار دید غیرعادی شده باشد
  • درد، قرمزی یا احساس وجود جسم خارجی در چشم با وجود خارج کردن آن

علائم:

  • درد و تحریک چشم که ممکن است خفیف، متوسط یا شدید بوده و با حرکت چشم یا پلک ها بیشتر شود.
  • احساس جسم خارجی و سنگ ریزه در چشم
  • اشک ریزش
  • پلک زدن شدید
  • قرمزی یا برافروختگی شدن چشم
  • ممکن است بیمار از تاری دید یا نور گریزی نیز شکایت داشته باشد
اگر جسم خارجی به داخل چشم نفوذ کند به آن جسم خارجی داخل چشم می گویند. در این حالت علاوه بر علائم گفته شده، خون و مایعات نیز از چشم خارج می شود.