آلدوسترونیسم اولیه (Primary aldosteronism)

آلدوسترونیسم اولیه نوعی اختلال هورمونی است که منجر به فشار خون بالا می شود. غدد فوق کلیوی مسوول تولید تعدادی از هورمونهای ضروری بدن هستند که یکی از آنها آلدوسترون است که وظیفه آن ایجاد تعادل بین سدیم و پتاسیم در خون است.
در آلدوسترونیسم اولیه، غدد فوق کلیوی بیش از اندازه آلدوسترون تولید می کنند. در نتیجه بدن پتاسیم زیادی از دست می دهد و سدیم را نگه می دارد. افزایش سدیم در بدن نیز موجب حفظ آب در بدن، افزایش حجم و فشار خون می گردد.
تشخیص و درمان آلدوسترونیسم اولیه بسیار مهم است زیرا باعث افزایش خطر بیماریهای قلبی و سکته مغزی می گردد. فشار خون بالا ناشی از آلدوسترونیسم اولیه ممکن است قابل درمان باشد.
گزینه های درمانی پیش روی مبتلایان شامل دارو درمانی، سبک زندگی سالم و جراحی است.

تصویر

 

دلایل:

شایع ترین علل تولید بیش از اندازه آلدوسترونیسم شامل موراد زیر است:
  • رشد خوش خیم یکی از غدد فوق کلیوی (ترشح آلدسترون از آدنومای آدرنال) که به سندرم کان نیز معروف است
  • بیش فعالی هر دو غده فوق کلیوی (هیپرآلدوسترونیسم آیدیوپاتیک)
 
در موارد نادر، آلدوسترونیسم اولیه ممکن است به دلایل زیر باشد:
  • رش بدخیم لایه بیرونی غده آدرنال (سرطان قشر آدرنال)
  • نوع نادری از آلدوسترونیسم اولیه، آلدوسترونیسم درمان پذیر گلوکوکورتیکوئید نامیده می شود که ارثی بوده و باعث فشار خون بالا در کودکان و جوانان می گردد

مراقبت:

درمان آلدوسترونیسم اولیه به عامل زمینه ای بیماری بستگی دارد، اما هدف اصلی درمان نرمال یا طبیعی کردن تاثیر غلظت بالای آلدسترون و پیشگیری از عوارض بالقوه ای چون فشار خون بالا و پتاسیم پایین است.

درمان تومور غده آدرنال

  • خارج کردن غده با جراحی: خارج کردن غده آدرنال دارای تومور (آدرنالکتومی) معمولا به این جهت توصیه می شود که موقتا فشار خون بالا و کمبود پتاسیم را درمان و سطوح آلدسترون را به حد نرمال قبلی می رساند. فشار خون معمولا پس از آدرنالستومی یک طرفه به تدریج کاهش می یابد. پزشک پس از جراحی به دقت بیمار را زیر نظر دارد و داروهای فشار خونش را با وسواس تنظیم یا محدود می کند.
عوارض معمول جراحی های شکمی مثل خونریزی و عفونت ممکن است دیده شود. با اینحال پس از جراحی آدرنالستومی یک طرفه جایگزینی هورمون آدرنال نیاز نیست چون بقیه غدد آدرنال قادرند مقدار کافی از همه هورمون ها را تولید کنند.
  • داروهای مسدود کننده آلدسترون: اگر مایل به جراحی نباشید داروهای مسدود کننده آلدسترون و تغییر سبک زندگی از گزینه های درمان است. اما با قطع دارو فشار خون بالا و کمبود پتاسیم برمی گردد.

درمان بیش فعالی هر دو غده آدرنال

ترکیبی از داروها و اصلاح سبک زندگی به طور موثری آلدسترونیسم اولیه را که به دلیل بیش فعالی هردو غده آدرنال (هایپرپلازی آدرنال دوطرفه) ایجاد شده درمان می کند.
 

علائم:

  • فشار خون بالای متوسط تا شدید
  • فشار خون بالایی که به داروهای متعددی برای کنترل نیاز دارد (فشار خون مقاوم به درمان)
  • فشار خون بالا همراه با پتاسیم پایین (هیپوکالمی)