سرطان پوست (Skin cancer)

سرطان پوست (رشد غیرطبیعی سلول های پوست)، اغلب در اثر تابش مستقیم نور خورشید به پوست ایجاد می شود. اما این شکل شایع سرطان می تواند بر روی مناطقی از پوست که در معرض نور خورشید نبوده است نیز، اتفاق بیفتد.
شما می توانید شانس ابتلا به سرطان پوست را با محدود کردن یا پرهیز از تابش های فرابنفش خورشید، کاهش دهید. پوست خود را مرتب بررسی کنید تا تغییرات مشکوک را کشف کرده و سرطان پوست را در همان مراحل اولیه تشخیص دهید. تشخیص زودهنگام به شما این فرصت را می دهد که درمان های موفقیت آمیز سرطان پوست را دریافت کنید.

دلایل:

سرطان پوست وقتی اتفاق می افتد که DNA سلول های پوست دچار جهش شده و رشد و تکثیر آنها از کنترل خارج شود.
 

سلول های پوست که درگیر سرطان می شوند

سرطان پوست در لایه بالایی پوست شروع می شود؛ لایه اپیدرم. اپیدرم لایه نازکی است که پوششی محافظتی از سلول های پوست فراهم کرده و دائما بدن را همچون سایه بانی از عوامل محیط بیرون در امان نگه می دارد. اپیدرم از سه نوع اصلی سلول تشکیل شده است:
  1. سلول های سنگفرشی: بلافاصله زیر سطح بیرونی پوست قرار گرفته و بعنوان پوشش داخلی پوست عمل می کند.
  2. سلول های بازال: که سلول های جدید تولید می کنند و زیر سلول های سنگفرشی قرار گرفته اند
  3. ملانوسیت ها: که تولید ملانین بر عهده آنهاست (رنگدانه هایی که رنگ طبیعی پوست از آنها ناشی می شود) و در بخش پایینی اپیدرم جای گرفته اند. وقتی در مقابل نور خورشید قرار می گیرید، ملانوسیت ها شروع به تولید ملانین بیشتری می کنند تا لایه های عمیق تر پوست را محافظت نمایند.
اینکه سرطان پوست در چه لایه ای شروع شده، به تشخیص نوع آن و نحوه درمان کمک می کند.
 

نور خورشید و دیگر علل

بیشترین آسیب DNA سلول های پوست، از اشعه فرابنفش خورشید و اشعه فرابنفش مورد استفاده در عملیات برنزه کردن ناشی می شود. اما برخی سرطان های پوست در نقاطی از بدن است که اصولا در معرض تابش نور خورشید نبوده است. این نشان می دهد که فاکتورهای دیگری ممکن است در ابتلا به سرطان پوست دخیل باشند مثل در معرض مواد سمی قرار گرفتن یا بیماریهایی که سیستم ایمنی بدن را ضعیف می کنند.

علائم:

سرطان پوست در چه قسمت هایی ظاهر می شود؟

سرطان پوست در ابتدا در مناطقی ظاهر می شود که در معرض تابش مستقیم خورشید است: فرق سر، صورت، لب ها، گوش ها، گردن، قفسه سینه، بازوها و دست ها و در زنان روی پاها. اما گاهی سرطان پوست جاهایی ظاهر می شود که در معرض نور خورشید نیست: کف دست ها، زیر ناخن انگشتان دست یا پا و در نواحی تناسلی.
سرطان پوست در کلیه طیف های رنگی پوست دیده می شود که شامل پوست چهره های تیره تر نیز می باشد. وقتی ملانوما در تیره پوستان اتفاق می افتد با احتمال بالا در مناطقی از بدن بروز پیدا می کند که معمولا در معرض تابش نور خورشید نیست، مثلا در کف دست ها و کف پاها.
 3 نوع شایع سرطان پوست به شرح زیر است:

1-علائم کارسینوم سلول بازال (Basal cell carcinoma)

کارسینوم سلول بازال، معمولا در مناطقی از بدن دیده می شود که در معرض تابش نور خورشید بوده، مثل گردن و صورت.
ظاهر کارسینوم سلول بازال به اشکال زیر است:
  • جوش های مومی یا مروارید شکل
  • زخم هایی مسطح که شبیه به جای زخم هستند و به رنگ گوشت یا قهوه ای رنگ
 

2-کارسینوم سلول سنگفرشی (Squamous cell carcinoma)

اغلب اوقات، کارسینوم سلول سنگفرشی در مناطقی از بدن اتفاق می افتد که در معرض نور خورشید بوده، مثل صورت، گوش ها و دست ها. کسانی که پوست تیره تر دارند احتمال اینکه این نوع سرطان پوست را در مناطقی از بدن که در معرض نور خورشید نبوده است، توسعه دهند بیشتر است.
ظاهر کارسینوم سلول سنگفرشی، به اشکال زیر است:
  • یک غده قرمز و سخت
  • یک زخم مسطح با سطح پولک دار و پوسته پوسته
 

3-علائم ملانوما (Melanoma)

ملانوما خطرناکترین نوع سرطان پوست است که می تواند در هر جایی از بدن ایجاد شود؛ در پوست سالم یا در یک خال که سرطانی می شود. ملانوما اغلب در صورت یا بدن مردان دیده می شود. در زنان، این نوع سرطان اغلب در قسمت های پایین پا بروز پیدا می کند. در هر دو گروه زنان و مردان، ملانوما ممکن است در بخش های از بدن که در معرض تابش نور خورشید نبوده است نیز، دیده شود. ملانوما می تواند پیشرفت کرده و به سایر بخش های بدن گسترش یابد (متاستاز).
ملانوما در همه طیف های رنگی پوست، دیده می شود. در افرادی که پوست تیره تر دارند ملانوما بیشتر در کف دست ها یا کف پا یا زیر ناخن های دست یا پا ایجاد می گردد.
علائم ملانوما:
  • لکه های قهوه ای بزرگ با نقاط کوچک تیره تر
  • خال یا مولی که رنگ، اندازه یا احساس آن تغییر می کند یا خونریزی دارد
  • یک ضایعه کوچک با لبه های نامنظم و قسمتهایی که قرمز، سفید، آبی یا آبی تیره به نظر می رسد
  • ضایعات تیره روی کف دست ها، کف پاها، نوک انگشتان دست و پا یا بر روی غشاهای مخاطی پوشاننده دهان، بینی، واژن یا مقعد
 

علائم انواعی از سرطان پوست که شیوع کمتری دارد

  1. سارکوم کاپوسی: این نوع سرطان پوست، شکلی نادر است که در رگ های خونی پوست ایجاد شده و باعث بروز تکه های بنفش یا قرمز روی پوست یا غشاهای مخاطی می گردد. سارکوم کاپوسی اصولا در افرادی دیده می شود که سیستم ایمنی بدن آنها ضعیف است مثل مبتلایان به ایدز، و در کسانی که داروهای سرکوب کننده ایمنی طبیعی بدن مصرف می کنند مثل بیمارانی که عمل پیوند عضو انجام داده اند. گروه های پرخطر دیگر، مردان جوانی هستند که در آفریقا زندگی می کنند یا مردان کهنسال ایتالیایی یا یهودیان اروپای شرقی.
  2. کارسینوم سلول مرکل: این سرطان نادر و تهاجمی در غدد چربی پوست شکل می گیرد. کارسینوم غدد سباسه، که معمولا به شکل ندول های سخت و دردناک ظاهر می گردد، در هر جایی از بدن می تواند ایجاد شود اما بیشتر بر روی پلک دیده می شود؛ جایی که اغلب و به اشتباه با سایر بیماریهای چشم اشتباه گرفته می شود.