سندرم متابولیک (Metabolic syndrome)

سندروم متابولیک به مجموعه ای از شرایط نامناسب پزشکی گویند، که شامل فشار خون بالا، قند خون بالا، ازدیاد چربی بدن در اطراف کمر و سطوح غیرطبیعی کلسترول و یا تری گلیسیرید می باشد، که همزمان با هم رخ می دهند و خطر ابتلا به بیماری های قلبی، سکته مغزی و دیابت را افزایش می دهند.
داشتن تنها یکی از این مشکلات، نشان دهنده ابتلای فرد به سندروم متابولیک نمی باشد. با اینحال، هر یک از این بیماری ها خطر ابتلا به بیماری های جدی را در فرد بالا می برد. داشتن بیش از یکی از این بیماریها، شانس ابتلا را حتی بالاتر نیز خواهد برد.
اگر شما دچار سندروم متابولیک و یا یکی از اجزاء آن هستید، تغییر تهاجمی در سبک زندگی می تواند پیشرفت مشکلات جدی پزشکی را به تاخیر انداخته و یا حتی از آن ها جلوگیری کند.

دلایل:

سندروم متابولیک به طور مستقیم به وزن زیاد، چاقی و بی تحرکی مرتبط است.
همچنین با وضعیتی به نام مقاومت انسولینی نیز ارتباط دارد. در حالت طبیعی دستگاه گوارش غذا را در بدن به قند (گلوکز) تبدیل می کند. انسولین هورمونی است که پانکراس ترشح می کند و به قند اجازه می دهد که وارد سلول ها شود تا به عنوان سوخت مصرف شود.
در افرادی که دچار مقاومت انسولینی هستند، سلول ها به انسولین پاسخ نمی دهند و گلوکز نمی تواند به آسانی وارد سلول ها شود. در نتیجه علی رغم تلاش بدن برای کنترل گلوکز با تولید بیشتر انسولین، سطح گلوکز بدن بالا می رود.
 

عوامل افزایش خطر

  • سن: با افزایش سن خطر ابتلا به سندروم متابولیک افزایش می یابد.
  • نژاد: به عنوان مثال در امریکا به نظر می رسد نژاد مکزیکی-امریکایی بیشترین احتمال ابتلا را دارند.
  • چاقی: وزن زیاد، خصوصا در ناحیه شکم، خطر این بیماری را در فرد افزایش می دهد.
  • دیابت: اگر فردی دچار دیابت دوران بارداری شود و یا اینکه سابقه خانوادگی در دیابت نوع دو داشته باشد، احتمال ابتلا به سندورم متابولیک را در خود افزایش داده است.
  • بیماری های دیگر: اگر فرد دچار بیماری قلبی و عروقی، کبد چرب غیر الکلی و یا سندروم تخمدان پلی کیستیک باشد، خطر ابتلا به این بیماری افزایش می یابد.

علائم:

اکثر اختلالات ناشی از سندروم متابولیک نشانه ای ندارند، با این وجود داشتن دور کمر بزرگ یک نشانه مشهود است. اگر قند خون شما بسیار بالا باشد باید نشانه هایی از دیابت همچون عطش و دفع ادرار مکرر، خستگی و تاری دید را در خود مشاهده نمایید.
 

عوارض سندرم متابولیک

ابتلا به سندرم متابولیک شانس بروز بیماریهای زیر را در فرد افزایش می دهد:
  • دیابت: اگر جهت کنترل وزن بالا سعی نکنید سبک زندگی خود را تغییر دهید به مقاومت انسولینی دچار خواهید شد و به این ترتیب سطوح گلوکز در خون شما بالا و بالاتر خواهد رفت. و نتیجه آن چیزی نیست جز ابتلا به دیابت.
  • بیماری های قلب و عروق: کلسترول بالا و فشار خون بالا باعث تجمع پلاک ها در عروق خونی می گردد. این پلاک ها باعث تنگ و سخت شدن عروق و نهایتا حمله قلبی یا سکته مغزی خواهند شد.