اطلاعات بيماري

گلو درد (Sore throat)

«گلو درد» به خارش، درد یا سوزش گلو می گویند که اغلب به هنگام بلعیدن غذا بدتر می شود. شایع ترین علت گلودرد –فارنژیت- یک عفونت ویروسی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا است. بهتر است بدانید گلودرد ناشی از عفونت ویروسی به خودی خود بهبود می یابد.
گلودرد استرپتوکوکی -عفونت استرپتوکوکی- نوعی گلودرد باکتریایی است که شیوع آن کمتر است و نیاز به درمان با آنتی بیوتیک دارد. علل دیگر گلودرد ممکن است نیاز به درمان های پیچیده تری داشته باشند.

تشخیص:

نخست پزشک با معاینه فیزیکی شروع خواهد کرد:

استفاده از یک ابزار نورانی برای نگاه کردن به گلو، و احتمالا گوش ها و مجرای بینی
لمس گلو برای بررسی تورم غدد لنفاوی
گوش دادن به تنفس با استتوسکوپ

سواب گلو
در این روش ساده، دکتر یک سواب استریل را پشت گلو می مالد تا نمونه ای از ترشحات را برای بررسی گلو درد استرپی به آزمایشگاه بفرستد.

دلایل:

ویروس های عامل سرماخوردگی و آنفولانزا هم باعث گلودرد می شوند. عفونت های باکتریایی کم ترین عامل گلودرد هستند.

عفونت های ویروسی

بیماری های ویروسی که باعث گلودرد می شوند عبارتند از:

سرماخوردگی
آنفلوآنزا
منونوکلئوز
سرخک
آبله مرغان
کروپ یا خروسک- یک بیماری شایع کودکانه که نشانه آن سرفه های خشن و پر سر و صدا

عفونت های باکتریایی

تعدادی از عفونت های باکتریایی گلو درد ایجاد می کنند. شایع ترین نوع آن استرپتوکوک پیوژنز یا استرپتوکوک گروه A است که باعث گلودرد استرپی می شود.

سایر علل گلودرد عبارتند از:

آلرژی: آلرژی به حیوان خانگی، قارچ ها، گرد و غبار و گرده گل ها موجب گلو درد می شود. این مشکل با ترشحات پشت بینی، بدتر می شود و باعث تحریک و التهاب گلو خواهد شد.
خشکی: هوای خشک، مخصوصا به هنگام گرما، باعث خشونت و سوزش گلو می شود، به ویژه هنگام بیدار شدن در ابتدای صبح. تنفس از دهان - اغلب به علت احتقان مزمن بینی – باعث خشکی و درد گلو می شود.
محرک ها: آلودگی هوا موجب تحریک گلو می شود. آلودگی هوای داخل خانه - دود سیگار یا مواد شیمیایی – هم باعث گلو درد مزمن خواهد شد. جویدن تنباکو، نوشیدن الکل و خوردن غذاهای تند هم می توانند گلو را تحریک کنند.
فشار عضلانی: فریاد زدن باعث فشار به عضلات گلو می شود، وقتی به استادیوم می روید، با صدای بلند صحبت می کنید، یا مدت زیادی بی وقفه حرف می زنید احتمالا دچار گلو درد خواهید شد.
ریفلاکس معده - GERD: یک اختلال سیستم گوارش است که در آن اسید معده یا سایر مواد غذایی به لوله غذا –مری- وارد می شوند. از جمله علایم دیگر این عارضه می توان به سوزش سر دل، خشونت صدا، بازگشت محتویات معده و احساس یک توده در گلو اشاره کرد.
عفونت HIV: بعضی اوقات وقتی فرد مبتلا به HIV می شود، گلودرد و سایر علایم آنفلوانزا ظاهر می شوند. همچنین، ممکن است فرد مبتلا به HIV مثبت در اثر عفونت ثانویه، دچار گلو درد مزمن یا عود کننده ای مانند عفونت قارچی برفک دهان و سیتومگالوویروس شود. سیتومگالوویروس یک عفونت ویروسی شایع است که در مبتلایان به ضعف سیستم ایمنی خطرناک است. هر دو بیماری برفک دهان و سیتومگالوویروس در هر کسی می توانند بروز کنند، اما بیشتر در مبتلایان به ضعف سیستم ایمنی موجب گلودرد و علایم دیگر می شوند.
تومورها: تومورهای سرطانی گلو، زبان یا حنجره منجر به گلو درد می شوند. سایر علایم و نشانه های این عارضه شامل خشونت صدا، بلع مشکل، تنفس پر سر و صدا، توده گردن و خون در بزاق یا خلط می شوند.
همچنین گاهی-به ندرت- ممکن است وجود یک بافت آلوده به عفونت –آبسه- در گلو به گلودرد منجر شود. یکی دیگر از علل نادر گلو درد، عارضه ای است که در آن غضروف کوچک -لید- متورم می شود و مجرای هوا –اپیگلوتیت- را مسدود می کند. هر دو این عوامل راه هوایی را مسدود می کنند و یک عارضه اورژانس محسوب می شوند.

عوامل خطر گلو درد

با اینکه هر کسی می تواند به گلو درد مبتلا شود، اما برخی از عوامل استعداد افراد را بیشتر می کند، از جمله:

سن. کودکان و نوجوانان بیشتر به گلو درد دچار می شوند. احتمال ابتلا به گلودرد استرپی در کودکان بیشتر است.
قرار گرفتن در معرض دود تنباکو. سیگار کشیدن و قرار گرفتن در معرض دود سیگار گلو را تحریک می کند. مصرف اشکال مختلف تنباکو خطر ابتلا به سرطان دهان، گلو و حنجره را هم افزایش می دهد.
آلرژی: آلرژی های فصلی و یا واکنش های آلرژیک به گرد و غبار، قارچ ها و یا پر و موی حیوانات، باعث ایجاد گلودرد می شود.
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی تحریک کننده: ذرات ناشی از سوختن سوخت های فسیلی و مصرف مواد شیمیایی خانگی منجر به تحریک گلو می شوند.
عفونت های مزمن یا مکرر سینوسی. ترشحات بینی سبب تحریک گلو یا انتشار عفونت می شود.
تماس نزدیک. هر جا مردم تجمع پیدا کنند به راحتی عفونت های ویروسی و باکتریایی منتشر می شوند، از مهد کودک ها گرفته تا کلاس درس و اداره و هواپیما.
ضعف ایمنی: اگر مقاومت بدن کم باشد، بیشتر مستعد عفونت خواهید بود. علل شایع پایین بودن سطح ایمنی بدن عبارتند از: HIV، دیابت، درمان با استروئید یا شیمی درمانی، استرس، خستگی و رژیم غذایی نامناسب.

مراقبت:

درمان عفونت های ویروسی

گلودرد ناشی از عفونت ویروسی معمولا 5 تا 7 روز طول می کشد و نیازی به درمان ندارد. با این حال، برای کاهش درد و تب، بسیاری از افراد به استامینوفن یا دیگر دارو های مسکن رو می آورند. دوره مصرف استامینوفن را تا حد امکان کم کنید و برای دور ماندن از عوارض جانبی از دستورالعمل آن پیروی کنید.
برای کودکان از مسکن های بدون نسخه مخصوص نوزادان و کودکان استفاده کنید؛ دارو هایی از قبیل استامینوفن یا ایبوپروفن ویژه کودکان.
هنگام دادن آسپرین به کودکان یا نوجوانان، احتیاط کنید. کودکان و نوجوانانی که دچار آبله مرغان یا علایم شبیه آنفلوانزا باشند، هرگز نباید آسپرین مصرف کنند. زیرا ممکن است منجر به بیماری نادری به نام «سندرم ری» شوند. این عارضه یک بیماری نادر اما خطرناک است.

درمان عفونت های باکتریایی

اگر گلودرد به علت عفونت باکتریایی ایجاد شود، پزشک آنتی بیوتیک تجویز می کند.
می بایست دوره کامل آنتی بیوتیک را طبق دستورالعمل طی شود، حتی اگر علایم از بین رفته باشند. استفاده نکردن از داروها طبق دستورالعمل می تواند باعث بدتر شدن عفونت یا انتشار آن به سایر قسمت های بدن شود. کامل نکردن دوره مصرف آنتی بیوتیک در درمان گلودرد استرپتوکوکی خطر ابتلا به بیماری های روماتیسمی یا التهاب کلیه را بالا می برد.
اگر دوز مصرفی را فراموش کردید با پزشک مشورت کنید.

درمان های دیگر

اگر گلو درد نشانه عارضه ای به جز عفونت ویروسی یا باکتریایی باشد، روش های درمانی دیگر بسته به بیماری تشخیص داده شده، تغییر خواهند کرد.

سبک زندگی و مراقبت خانگی

صرف نظر از علت گلودرد، استراتژی های مراقبت در منزل می تواند به کاهش علایم کمک کند:

به بدن و حنجره تان استراحت بدهید
مایعات بنوشید: مایعات گلو را مرطوب نگه می دارند و از کمبود آب جلوگیری می کنند. از مصرف کافیین پرهیز کنید، که باعث کم آبی می شود.
غذا ها و نوشیدنی های آرام بخش بخورید. هم چای بدون کافیین، آب گرم و عسل و هم خوردن بستنی یخی باعث بهبودی گلو می شود.
غرغره با آب نمک. ¼ تا ½ قاشق چای خوری نمک را به 110 تا 250 سی سی آب اضافه کنید و غرغره کنید.
هوا را مرطوب نگه دارید: از یک رطوبت دهنده خنک هوا استفاده کنید تا از خشک شدن هوا و تحریک بیشتر گلو جلوگیری کند یا چند دقیقه در بخار حمام بنشینید.
آبنبات گلو درد بمکید تا درد گلویتان کاهش پیدا کند. اما آن را به کودکان زیر 4 سال ندهید.
از محرک ها دوری کنید: سیگار و مواد شوینده باعث تحریک گلو می شوند.

طب جایگزین

بعضی از درمان های جایگزین برای تسکین گلودرد استفاده می شود، اما شواهد علمی در مورد آن ها کم است. اگر در روند درمانی می بایست از آنتی بیوتیک استفاده کنید، هرگز به جای آن به طب جایگزین پناه نبرید.
قبل از استفاده از هر گونه داروهای گیاهی، با پزشک خود مشورت کنید، زیرا ممکن است با داروهای تجویزی تداخل داشته باشند یا برای کودکان، زنان باردار و مبتلایان به بعضی بیماری ها خطرناک باشند.

جلوگیری از گلودرد

بهترین راه برای جلوگیری از گلودرد اجتناب از میکروب های عامل آن و رعایت بهداشت است. این دستورالعمل ها را دنبال کنید و به فرزندتان آموزش دهید:

دست ها را به طور کامل و مکرر بشویید، به ویژه بعد از دستشویی، قبل از غذا و بعد از عطسه یا سرفه.
از ظرف غذا یا لیوان مشترک استفاده نکنید.
در دستمال سرفه یا عطسه کنید. اگر دستمال نداشتید، در آرنج خود عطسه کنید.
در صورتی که صابون و آب در دسترس نباشند، از مواد ضدعفونی کننده بر پایه الکل استفاده کنید.
از برخورد دهان به تلفن های عمومی و شیرهای آب پرهیز کنید.
تلفن، کنترل تلویزیون و صفحه کلید کامپیوتر را به طور منظم با شوینده تمیز کنید. در هتل هم تلفن و کنترل تلویزیون را قبل از مصرف تمیز کنید.
از تماس نزدیک با افراد بیمار اجتناب کنید.

علائم:

علایم گلودرد بسته به علت آن متفاوت است. نشانه ها و علایم عبارتند از:

درد و یا احساس خراش در گلو
دردی که با بلع و صحبت کردن بدتر می شود
اشکال در بلعیدن
زخم یا تورم غدد موجود در گردن یا فک
تورم و قرمزی لوزه ها
چرک یا لکه های سفید روی لوزه ها
صدای خشن یا تو دماغی

عفونت های معمولی که باعث گلودرد می شوند ممکن است نشانه های دیگری داشته باشند، از جمله:

تب
سرفه
آبریزش بینی
عطسه
درد بدن
سردرد
تهوع یا استفراغ

چه وقت به پزشک مراجعه کنیم؟

انجمن اطفال امریکا توصیه می کند که اگر با نوشیدن نوشیدنی داغ صبحانه گلو درد کودک از بین نرفت، او را به پزشک ببرید.

اگر فرزند شما علایم شدید زیر را داشت به سرعت با اورژانس تماس بگیرید:

تنفس دشوار
اشکال در بلع
آبریزش غیر معمول از دهان، که ممکن است نشان دهنده عدم توانایی در بلع باشد

انجمن گوش و حلق و بینی آمریکا می گوید اگر بزرگسالانِ دچار گلو درد، با هر کدام از ویژگی های زیر مواجه شدند، به پزشک مراجعه کنند:

گلو دردی که بسیار شدید است یا بیش از یک هفته طول می کشد.

اشکال در بلع
تنفس دشوار
سخت باز شدن دهان
درد مفصل
گوش درد
راش
تب بیش از38.3 درجه سانتیگراد
خون در بزاق یا خلط
عود متناوب گلو درد
توده ای در گردن
خشونت صدایی که بیش از دو هفته طول می کشد