ناخنک چشم (Pterygium)

بیماری ناخنک معمولا بیشترگریبان گیر ورزشکاران یا کسانی می شود که زمان زیادی را خارج از منزل می گذرانند.
علامت اصلی «ناخنک چشم» یا پتریژیوم، رشد توده ای صورتی و گوشتی روی ملتحمه است. ملتحمه بافتی روشن است که داخل پلک و تخم چشم را می پوشاند. معمولا ناخنک در سمتی از چشم ایجاد می شود که نزدیک بینی است و به تدریج به سوی مردمک چشم گسترش می یابد.
ظاهر ناخنک ممکن است ترسناک باشد، اما خیالتان راحت باشد که توده سرطانی نیست. این توده گاهی با گذر سن به آرامی رشد می کند و گاهی در یک زمان خاص متوقف می شود؛ اما در موارد شدید، مردمک چشم را پوشش می دهد و مشکل بینایی ایجاد می کند.
ناخنک می تواند در یک چشم یا هر دو چشم رشد کند. اگر هر دو چشم را درگیر کند به آن پتریژیوم دوطرفه می گویند.
گرچه ناخنک معمولا یک بیماری جدی نیست، اما مزاحمت ایجاد می کند. ممکن است احساس کنید چیزی در چشم شما فرو رفته است یا چشمتان قرمز و ملتهب شود یا حتی نیاز به درمان پزشکی یا جراحی داشته باشید. حتی احساس خجالت کنید، زیرا دیگران همیشه از شما سوال می کنند چرا چشمتان قرمز است؟

تشخیص:


دلایل:

مواردی که احتمال ابتلا به ناخنک را بالا می برند عبارتند از:
  • مواجهه فراوان با نور فرابنفش –مثلا آفتاب
  • خشکی چشم
  • محرک هایی مانند گرد و غبار و باد
اگر در نزدیکی استوا زندگی کنید و مردی 20 تا 40 ساله باشید بیشتر از همه در معرض ابتلا به ناخنک هستید، اما این بیماری می تواند روی هر کسی که در محلی آفتابی زندگی می کند، تاثیر بگذارد.
به همین طریق امکان ابتلا به پینگوکولا هم وجود دارد – با صرف زمان زیاد در معرض آفتاب بدون استفاده از محافظ چشم یا عینک آفتابی– بهترین عینک آفتابی عینک های محافظ دار هستند که دور چشم را می پوشانند.  اشک چشم به طور یکنواخت پینگوکولا را پوشش نمی دهد و این موضوع باعث می شود چشم ها خشک و قرمز شوند و احساس کنید در آن چیزی وجود دارد.

مراقبت:

اگر دچار این علایم شدید، به چشم پزشک مراجعه کنید او از طریق یک میکروسکوپ ویژه به قسمت جلویی چشم نگاه می کند و بیماری را تشخیص می دهد.
اگر علایم خفیف باشد، معمولا نیازی به درمان نیست. اگر ناخنک باعث قرمزی یا سوزش موقت شود، پزشک به روش های زیر به درمان آن خواهد پرداخت:
  • پماد چشمی یا قطره چشمی مرطوب کننده
  • قطره چشمی ضد قرمزی و تحریک
  • قطره استروییدی نسخه ای برای کاهش قرمزی، خارش، تورم و درد
 

آیا نیازی به عمل جراحی است؟

اگر توده باعث حس ناخوشایند شود، بینایی را تحت تاثیر قرار دهد یا در ظاهر فرد نازیبایی ایجاد کند، پزشک در یک عمل سرپایی آن را خارج می کند.
عمل ناخنک مانند هر عمل جراحی عوارضی ایجاد می کند. این عوارض شامل موارد زیر می شود:
  • بازگشت یک توده تهاجمی تر
  • زخم ها
بیشتر اوقات در موارد زیر پزشکان فقط جراحی را پیشنهاد می کنند:
  • درمان های دیگر شکست خورده باشند
  • بینایی در معرض خطر باشد
  • ظاهر آن آزار دهنده باشد
عمل جراحی حدودا 30 تا 45 دقیقه طول می کشد. یکی دو روز پچی روی چشم خواهید داشت. پس از چند روز می توانید به کار یا فعالیت های عادی بازگردید.
پس از آن به مدت چند هفته تا چند ماه از قطره های استروییدی استفاده می کنید. این داروها التهاب را تسکین می دهند و احتمال ایجاد ضایعه جدید را کمتر می کنند.
اگر چنین عملی کرده اید، در یک سال آینده باید بیشتر مراقب چشمتان باشید.  بیشترین احتمال بازگشت توده در 12 ماه اول پس از جراحی است. بهتر است پس از جراحی همیشه در خارج از منزل عینک آفتابی بزنید.
 

آیا ناخنک قابل پیشگیری است؟

بله. برای پیشگیری هر روز عینک آفتابی بزنید، حتی در روز های ابری یا زمانی که در ماشین نشسته اید. ابر جلوی نور فرا بنفش -UV-  را نمی گیرد. محافظ هایی انتخاب کنید که 99٪ تا100٪ هر دو اشعه فرا بنفش UVAو UVBرا مسدود می کنند.
عینک های محافظ دار بهترین محافظت را در برابر نور فرا بنفش، گرد و غبار و باد فراهم می کنند. اگر وقت زیادی در اتومبیل می گذرانید از فیلم های محافظ روی شیشه استفاده کنید تا از شما در مقابل اشعه فرابنفش محافظت کنند.
کارشناسان توصیه می کنند برای محافظت چشم در برابر نور فرابنفش از کلاه لبه دار استفاده کنید. اشک مصنوعی هم کمک خوبی برای مرطوب نگه داشتن چشم در آب و هوای مرطوب است.
 

علائم:

گاهی اوقات، به جز خود ناخنک هیچ علامتی دیده نمی شود.
علایم در صورت وجود به شرح زیرند:
  • سوزش
  • احساس وجود ریگ در چشم
  • خارش
  • احساس وجود شیئی در چشم
  • قرمز شدن چشم
اگر توده روی قرنیه -مردمک- بیاید، شکل مردمک را تغییر می دهد و باعث تاری دید یا دوبینی می شود.
ممکن است قبل از ظهور ناخنک، دچار عارضه مرتبطی به نام پینگوکولا شوید. این عارضه به صورت لکه یا برآمدگی زرد رنگی است که روی ملتحمه به وجود می آید و اگر تحریک شود، قرمز می شود.