آسیب روتاتور کاف (Rotator cuff injury)

«روتاتور کاف» به گروهی از ماهیچه ها و تاندون ها می گویند که مفصل شانه را احاطه می کنند و سر استخوان بازو را در کاسه خود محکم نگه می دارند. آسیب روتاتور کاف درد مبهمی در شانه ایجاد می کند که اغلب هنگام خوابیدن روی شانه آسیب دیده، بدتر می شود.
آسیب های روتاتور کاف، بیشتر در افرادی دیده می شود که مرتبا چیزی را بالای سر خود می برند؛ مثلا نقاش ها، نجارها، بازیکنان بیس بال یا تنیس. خطر آسیب روتاتور کاف هم با بالا رفتن سن افزایش می یابد.
آسیب روتاتور کاف در بسیاری از افراد با تمرینات فیزیوتراپی بهبود می یابد. این تمرینات، انعطاف پذیری و قدرت عضلات اطراف مفصل شانه را افزایش می دهند.
پارگی روتاتور کاف گاهی ناشی از یک آسیب و ضربه است. در این شرایط، باید در اسرع وقت مراقبت های پزشکی دریافت کرد. پارگی گسترده روتاتور کاف گاهی نیاز به جراحی ترمیمی، انتقال تاندون های جایگزین یا تعویض مفصل دارد.

تشخیص:

در معاینه جسمی، پزشک قسمت های مختلف شانه را فشار می دهد و دست را به اطراف حرکت می دهد. او همچنین قدرت عضلات اطراف شانه و بازو را بررسی می کند.
در برخی موارد ممکن است آزمایشات تصویربرداری زیر را توصیه کند، مانند:
  • عکسبرداری اشعه ایکس
  • سونوگرافی
  • ام آر آی

دلایل:

پارگی روتاتور کاف ممکن است بدنبال یک ضربه ناگهانی به ناحیه شانه بوجود آید که بدنبال آن بیمار بمدت چند ماه دچار درد شانه میشود. با اینحال اکثر پارگی ها بدنبال ضربات خفیف ولی مکرری که در مدت چند سال به شانه وارد میگردد ایجاد میشود. علت اصلی این ضربات مکرر، بد کار کردن با شانه و رعات نکردن اصول درست کار با اندام فوقانی است.
در بسیاری فعالیت های بدنی که در آنها دست به بالای سر میرود فشارهای زیادی به ناحیه شانه و روتاتور کاف وارد میشود و همین عامل میتواند در دراز مدت موجب پارگی آن شود. ورزش هایی مانند بیس بال، تنیس، وزنه برداری و پارو زدن از این دسته فعالیت ها هستند. این بیماری در سن بالای ۴۰ سال بیشتر است. در این سنین تاندون روتاتور کاف ضعیف شده و با فشارهای کمتری آسیب میبیند.
 

عوامل خطر

عوامل زیر خطر ابتلا به آسیب روتاتور کاف را افزایش می دهند:
  • سن: با افزایش سن خطر ابتلا به آسیب روتاتور کاف افزایش می یابد. پارگی روتاتور کاف در افراد بالای 40 سال شایع تر است.
  • برخی از ورزش ها: احتمال ابتلا به آسیب روتاتور کاف در ورزشکارانی که به طور منظم و تکراری بازوهایشان را حرکت می دهند مانند پرتاب کننده های بیس بال، کمانداران و بازیکنان تنیس، بیشتر است.
  • مشاغل ساختمانی: نجارها یا نقاش های منازل باید مکررا دست هایشان را بالا ببرند و به مرور زمان شانس ابتلا به آسیب روتاتور کاف در آن ها افزایش می یابد.
  • سابقه خانوادگی: ممکن است یک عامل ژنتیکی منجر به صدمات روتاتور کاف شود، به نظر می رسد این عارضه در بعضی خانواده ها بیشتر دیده می شود.

مراقبت:

گاهی اوقات تمام چیزی که نیاز دارید، درمان های محافظه کارانه و کم تهاجم - مانند استراحت، کیسه یخ و فیزیوتراپی - است. درمان های غیر جراحی گرچه در بعضی موارد میتواند درد و دامنه حرکتی شانه را بهبود دهد ولی تاثیری روی ضعف عضلانی ناشی از بیماری ندارد، وسعت پارگی ممکن است به مرور زمان بیشتر شود و لازم است بیمار سطح فعالیت های بدنی خود را کاهش دهد.
اگر جراحت شدید باشد و دچار پارگی کامل عضله یا تاندون شده اید، احتمالا به جراحی نیاز خواهید داشت.
 

تزریق

اگر درمان های محافظه کارانه درد را کاهش ندهد، پزشک از تزریق استرویید به مفصل شانه استفاده می کند، به ویژه اگر درد در خوابیدن، فعالیت های روزمره یا تمرین های ورزشی تداخل ایجاد کند. البته این تزریق ها بهبودی موقت به همراه دارند و باید با دقت انجام شوند، زیرا در صورت خطا در تزریق ممکن است تاندون ضعیف شود.
 

تراپی ها

فیزیوتراپی یکی از اولین درمان هایی است که پزشک به شما پیشنهاد می کند. تمرین های ورزشی که ناحیه آسیب دیده روتاتور کاف را درگیر می کنند، باعث انعطاف پذیری و تقویت شانه خواهند شد. همچنین فیزیوتراپی بخش مهمی از روند بهبودی بعد از جراحی روتاتور کاف محسوب می شود.
 

عمل جراحی

عمل جراحی روتاتور کاف انواع زیادی دارد، از جمله:
  • ترمیم تاندون با آرتروسکوپی
  • جراحی باز تاندون
  • انتقال –ترانسفر- تاندون
  • عمل جراحی تعویض مفصل شانه
 

سبک زندگی و درمان های خانگی

آسیب ناشی از روتاتور کاف به خودی خود و با مراقبت کامل درمان می شود. اگر فکر می کنید روتاتور کافتان را مجروح کرده اید، این توصیه ها را به کار گیرید:
  • به شانه خود استراحت بدهید. از انجام حرکات دردناک اجتناب کنید. فعالیت های سنگین یا کار هایی که نیاز به بالا بردن دست دارد را تا بهبودی کامل کنار بگذارید.
  • کیسه یخ و کیسه آب گرم را امتحان کنید. قرار دادن یخ روی شانه کمک می کند تا التهاب و درد کاهش یابد. کیسه یخ را هر سه یا چهار ساعت یک بار به مدت 15 تا 20 دقیقه روی شانه بگذارید. پس از چند روز، وقتی درد و التهاب بهبود یافت، از کیسه آب گرم استفاده کنید تا به شل شدن عضله سفت شده و تخفیف صدمات آن کمک کند.
  • مسکن بخورید. داروهای مسکنی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن سدیم یا استامینوفن به تسکین درد کمک می کنند.

پیشگیری از آسیب روتاتورکاف

اگر در معرض صدمات روتاتور کاف هستید یا اگر در گذشته دچار آسیب روتاتور کاف شده اید، تمرینات روزانه کششی و تقویتی شانه ها به جلوگیری از آسیب های آینده کمک می کنند.
بیشتر افراد هنگام انجام تمرینات کششی، روی عضلات سینه، شانه و بالای بازو کار می کنند، اما تقویت عضلات پشت شانه و اطراف تیغه شانه ای برای ایجاد تعادل در حجم عضلانی دو طرف شانه، بسیار ضروری است. پزشک یا فیزیوتراپیست به شما در برنامه ریزی تمرین های کششی و تقویتی کمک می کند.

علائم:

درد ناشی از آسیب روتاتور کاف به صورت های زیر بروز می کند:
  • دردی مبهم و عمیق در شانه احساس می کنید.
  • برای خوابتان مزاحمت ایجاد می کند، به ویژه اگر روی شانه آسیب دیده بخوابید.
  • شانه کردن موها یا دسترسی به پشت سر برایتان مشکل است.
  • بازو ضعیف می شود و قدرت همیشگی را ندارد.
 

چه وقت به پزشک مراجعه کنیم؟

مراجعه به پزشک عمومی برای درد شانه ای که کوتاه مدت بوده است کفایت می کند. اگر بلافاصله پس از جراحت یا آسیب، دچار ضعف در بازوهای خود شدید، به پزشک مراجعه کنید.
 

عوارض جانبی روتاتور کاف

صدمات روتاتور کاف اگر بدون درمان رها شود، به ضعف یا کاهش دایمی دامنه حرکتی منجر می شود و ممکن است تخریب تدریجی مفصل شانه را به همراه داشته باشد. اگر چه استراحت دادن شانه برای بهبودی ضروری است، اما توجه داشته باشید ثابت نگه داشتن شانه برای مدت طولانی باعث می شود بافت همبند، مفصل را در بر بگیرد و ضخیم و محکم شود که به این عارضه شانه یخ زده می گویند.
 

عوارض: