گودی کمر - لوردوز (Lordosis)

گودی کمر، به انحنای ستون فقرات در ناحیه کمر (درست بالای باسن) به سمت داخل گویند. گودی کمر خفیف طبیعی است و نوع شدید آن  به نام پشت تابدار مشهور است.

تشخیص:

پزشک یک سری معاینات فیزیکی انجام می دهد. ممکن است از کودک بخواهد به سمت جلو یا طرفین خم شود و یا روی میز صاف دراز بکشد تا وضعیت ستون فقرات او بررسی شود. اگر انحنای گودی کمر او منعطف باشد (وقتی کودک به جلو خم می شود انحنا خود به خود صاف شود) عارضه جدی نخواهد بود. اگر انحنا ثابت بماند نیازمند ارزیابی های پزشکی و درمان است.
برای بررسی این عارضه احتیاج به آزمایش های دیگری نیز هست، مخصوصا اگر انحنا تثبیت شده باشد و انعطاف پذیر نباشد. این آزمایش ها به قرار زیر است:
  • عکسبرداری اشعه ایکس از استخوان خاجی کمر
  • انجام آزمایش هایی برای رد اختلالاتی که ممکن است چنین عوارضی به دنبال داشته باشند
  • ام آر آی ستون فقرات
  • تست های آزمایشگاهی

دلایل:

علل متفاوتی میتوانند شدت لوردوز کمری را افزایش دهند که شایعترین آنها عبارتند از
  • شایعترین علت گودی کمر ضعف عضلات کمر و شکم است
  • بزرگ شدن شکم موجب میشود مهره های کمری بر اثر وزن آن به جلو آمده و لوردوز آن بیشتر شود
  • به هر علتی که فرد نتواند مفصل ران خود را کاملا صاف کند ( مثلا دررفتگی دو طرفه مفاصل ران) در هنگام ایستادن لگن مجبور میشود به سمت جلو بچرخد و با چرخش لگن به جلو لوردوز کمر بیشتر میشود
  • کیفوز مهره های کمری موجب میشود فرد برای حفظ تعادل خود لوردوز کمری را زیاد کند
گودی کمر باسن را برجسته تر نشان می دهد، اگر کودک مبتلا به هایپر لوردوز را روی سطح سختی به پشت بخوابانید، فضای خالی زیادی زیر کمر مشاهده می شود.
بعضی از کودکان دچار گودی کمر هستند اما این عارضه با رشد کودک، خود به خود برطرف می شود. به این نوع از گودی کمر،  لوردوز خوش خیم نوجوانان می گویند.
گاهی اوقات ممکن است اسپوندیلولیستزی موجب گودی کمر شود. در این عارضه یک مهره از ستون فقرات، به روی مهره زیرین می لغزد. ممکن است این عارضه مادرزادی بوده، پس از انجام ورزش های خاصی مانند ژیمناستیک ایجاد شود و یا اینکه به همراه آرتریت ستون فقرات بروز کند.
علل نا معمول تر گودی کمر در کودکان به شرح زیر است:
  • آکندروپلازی، نوعی اختلال رشد استخوانی که عامل شایع ترین نوع کوتولگی است.
  • بیماری های عصبی یا عضلانی مانند دیستروفی عضلانی یا فلج اطفال
  • عارضه های ژنتیکی دیگر

مراقبت:

بیشتر اوقات اگر کمر انعطاف داشته باشد، گودی کمر نیاز به درمان ندارد و احتمال پیشرفت و مشکل ساز بودن آن کم خواهد بود.
برطرف کردن علت اصلی بوجود آورنده لوردوز یا گودی کمر میتواند آن را برطرف کند. با این حال علت گودی کمر هر چه باشد تقویت عضلات کمر و شکم و عضلات باسن میتواند شدت لوردوز را کاهش دهد. در نظر داشته باشید که شایعترین علت افزایش گودی کمر ضعیف شدن عضلات شکم و ستون مهره و کاهش قدرت انعطاف پذیری عضلات و تاندون های اطراف لگن است. این ضعف عضلانی و کاهش انعطاف پذیری در افرادی که شغل نشسته داشته و فعالیت بدنی منظمی ندارند بیشتر ایجاد میشود. با افزایش سن هم مشکلات ذکر شده شدیتر میگردند پس مهمترین اقدام در درمان لوردوز و گودی کمر افزایش قدرت عضلات شکم و کمر و افزایش انعطاف پذیری بافت نرم اطراف لگن است.
برای نیل به این مقصود میتوانید از همان نرمش هایی که برای درمان کمر درد استفاده میشود سود ببرید. این نرمش ها عضلات ستون مهره و شکم شما را تقویت کرده و گودی کمر شما را کاهش میدهند.

بیشتر بخوانید: ورزش های درمانی گودی کمر

علائم:

مهره های سینه ای طوری قوس دارند که تحدب یا گوژی آنها به سمت عقب است و مهره های گردنی و کمری طوری قرار میگیرند که تحدب آنها به سمت جلو است. این قوس به جلوی مهره های گردنی و کمری را لوردوز Lordosis میگویند. بعضی از مردم به لوردوز کمر گودی کمر هم میگویند. این لوردوز یا گودی کمر تا حدی طبیعی است ولی در بعضی از افراد این گودی زیاد میشود و موجب بروز مشکلاتی مانند کمردرد و احساس خستگی در کمر میشود. با افزایش لوردوز شکم بیمار به جلو آمده و باسن وی به عقب میرود و کلا قامت آراسته فرد از بین میرود و فرد حالت بیحال و خمودگی به خود میگیرد.
 

چه وقت به پزشک مراجعه کنیم

اگر متوجه شدید که حالت بدن فرزندتان اغراق آمیز است یا کمر او دچار انحناست، با پزشک تماس بگیرید. پزشک هرگونه مشکلات جسمی را در او بررسی خواهد کرد.